انقلاب اسلامی با ارامنه ایران چه کرد؟ (بخش سوم)
انقلاب اسلامی ایران سدی بلند در مقابل پیشرفت موسیقی ارامنه بود و اکثر هنرمندان ارمنی که در حوزهی موسیقی فعال بودند و در ایران ماندن ضرر کردند.
به گزارش«محبت‌نیوز» سی و هشتمین سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد و هر روز ابعاد تازهای از آثار و تبعات منفی تحولی عظیم با زیربنایی ایدئولوژیک در نقطه به نقطه ی زندگی فردی و اجتماعی ما نمایان میشود.
در بخش سوم بررسی تاثیرات انقلاب اسلامی بر جامعهی ارامنه و اقلیتهای مسیحی به طور اجمالی به شرحی از افول موسیقی ارامنه پس از انقلاب می‌پردازیم.
به استناد تاریخ جامعهی ارامنه از پُل‌های ارتباطی موسیقی شرق و غرب بودند و موسیقی ایرانی همواره به ستارگان ارمنی خود می‌بالد.
چه در سال‌های دورتر که «مگردوم کاراپتیان» در اصفهان اولین ارکستر سازهای زهی را تأسیس کرد و «سوقومون سیمونیان» معروف به سلیمان‌خان ارکستر نظام دربار قاجار را اداره می‌کرد و چه امروز ، هنرمندان ارمنی به هنر موسیقی ایران خدمات شایانی کردند.
موسیقی فاخر ایران مدیون تلاش‌های «روبن گریگوریان» پایه‌گذاری ارکستر سمفونیک تهران و «لوریس هایکازی چکناواریان» استاد و از رهبر ارکستر در ایران و ارمنستان است.
ارامنه در موسیقی پیشرو بودند، خانم «ساتنیک آقابابیان» خواننده‌ی اپرا و نخستین خواننده‌ی زن ایرانی بود که تابوهای حضور زنان در موسیقی را آن هم در دورانی که جامعه بسیار سنتیتر و متعصب‌تر از امروز بود شکست. با «سیمون آیوازیان» پدر گیتار کلاسیک ایران که سهم بزرگی در فراگیری این ساز در کشور داشت.
«گورگن موسسیان» رئیس گروه کُر سازمان صدا و سیما و در تالار وحدت رهبری همسرایان را به عهده داشت.
علاقمندان به موسیقی، نام زندهیاد «واروژان» (واروژ هاخباندیان) را هرگز فراموش نخواهند کرد. او از ستارگان آهنگ‌سازی موسیقی ما بود و آثار او همچنان در صدر بهترین آهنگ‌های موسیقی فارسی قرار دارد. واروژان سهم زیادی نیز در ساخت موسیقی متن فیلم داشت و یکی از بنیانگذاران موسیقی پاپ در ایران بود.
«ممل آمریکایی» و «در امتداد شب» از یادگارهای او در عرصهی آهنگ‌سازی فیلم است.
از ارکان عصر طلایی موسیقی ایران که با وقوع انقلاب غروب کرد، ارامنه بودند. صدای گرم «ویگن دِردِریان» سلطان جاز ایران هرگز فراموش شدنی نیست، با فاصله‌ی کمی پس از او «مارتیک قره‌خانیان» از ستارگان موسیقی پاپ ایران شد. او که در نوازندگی هم برای خود سبک نویی داشت در کنار هم نسلی‌های خود از جمله ابی، داریوش، گوگوش و ستار همچنان به موسیقی ایران خدمت می‌کند.
آندرانیک (اندی) نیز از دیگر چهره‌های محبوب موسیقی ایران است که هنوز هم آثار و اجراهای او مارکت بالایی دارد و از جمله خوانندگان محبوب ایرانی است که مثل خیلی دیگر همنسلیهای خود مجبور شد پس از انقلاب اسلامی ۵۷ برای ادامه فعالیت هنری از ایران مهاجرت کند.
انوش، آرتوش، گورگن و بسیاری دیگر از خوانندگان، نوازندگان و آهنگسازان موسیقی و …تمام این هنرمندان و ستارگان نسلی بودند که پیش از انقلاب پرورش یافتند و فارغ از جهت‌گیری‌های دینی مذهبی، خود را به عنوان هنرمند به جامعهی ایرانی معرفی کردند و با آغوش باز به سرعت سهم خود را از مشارکت در جامعهی هنری گرفتند.
اما انقلاب ایران سدی بلند در مقابل پیشرفت موسیقی ارامنه بود و اکثر هنرمندان ارمنی که در حوزهی موسیقی فعال بودند و در ایران ماندن ضرر کردند.
روز یکشنبه پنجم دی ماه سال ۱۳۹۵ بنیامین بهادری از خوانندگان پاپ ایران در سالن برج میلاد کنسرت داشت و «ملانی آوانسیان» نوازندهی ارمنی ویلن سُل گروه او بود، اما اجازه داده نشد او برای اجرا روی صحنه برود. ملانی آوانسیان به همراه برادرش استیو برای اجرا در کنسرت بنیامین حضور داشتند، اما مسائلی خارج از حیطهی هنر دامن‌گیر او شد.
ملانی دختر کشیش «ورویر آوانسیان» بود که بدلیل فعالیت در میان مسیحیانن فارسی زبان نامش در فهرست سیاه جمهوری اسلامی قرارداشت.
این کشیش شهرویور ماه سال ۱۳۹۲ به اتهامات اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ و بشارت مسیحیت بین مسیحیان فارسی زبان در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به صورت غیرعلنی محاکمه شد.
ورویر آوانسیان، سال‌های زیادی از عمر خود را صرف موسیقی کرده بود و یکی از خوانندگان به نام جامعهی ارامنه بود که در کافه نادری تهران و بعدها از هنر خود در راه خدمت به موسیقی کلیسایی استفاده کرد و اجراهای پرستشی زیادی از خود به یادگار گذاشت.
در طول چهار دههای که از عمر انقلاب اسلامی می‌گذرد، موسیقی ارامنه در ایران روندی رو به سقوط به خود گرفت و هرگز نظیر هنرمندان پرظرفیتی که پیش از انقلاب رشد کرده بودند تکرار نشد.
مرتبط
کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان
