مشکلات و مصایب کلیسای اسقفی (انگلیکن) که از همان روزهای اول انقلاب با قتل کشیش ارسطو سیاح در شیراز آغاز شد، همچنان توسط حکومت ادامه دارد. از بسته ماندن کلیساهای فارسی‌زبان، فشار شدید بر اعضا، تغییر کاربری املاک توقیف‌شده کلیسا، و حتی محرومیت نوکیشان از داشتن آرامستان.
کلیساها همچنان بسته مانده‌اند
حکومت ایران پنج سال پیش به بهانهٔ شیوع کووید-۱۹ دستور تعطیلی مراکز عبادتی را صادر کرد. با این حال، کلیساهای رسمی فارسی‌زبان اسقفی در تهران، شیراز، و اصفهان هنوز هم بسته باقی مانده و مجوز برپایی خدمات عادی به آن‌ها داده نشده است. دلایل این امر نامشخص است.
این در حالی است که در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ ، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی اعلام کرد که پس از پیگیری‌های متعدد با وزیر بهداشت، تصمیم به بازگشایی مساجد از روز ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ با رعایت پروتکل‌های بهداشتی گرفته شد.
با این حال، حکومت ایران کلیساهای فارسی‌زبان را تعطیل نگه داشته و با حمله به کلیساهای خانگی، مسیحیان فارسی‌زبان را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد. حدود سه سال پیش، گروهی از نوکیشان کمپین «کلیسا حق همه مسیحیان» را راه‌اندازی کرده و از حکومت پرسیدند که یک مسیحی فارسی‌زبان کجا باید عبادت کند که سرنوشتش به زندان ختم نشود؟
فشار بر اعضای کلیسا
فشار بر اعضای کلیسای اسقفی (انگلیکن) از همان هشت روز پس از انقلاب اسلامی و با قتل کشیش ارسطو سیاح در شیراز آغاز شد. اموال این کلیسا، از جمله بیمارستان‌های اصفهان و شیراز، مصادره شد. سوءقصد ناموفقی علیه اسقف دهقانی تفتی در منزلش صورت گرفت و برخی اعضای کلیسا بازداشت شدند. بهرام، فرزند اسقف دهقانی تفتی که در آکسفورد تحصیل کرده بود، مدت کوتاهی بعد به قتل رسید. بسیاری از رهبران این کلیسا و خانواده‌هایشان مجبور به ترک کشور شدند.
حکمت سلیمی، رهبر کلیسای اسقفی که دو سال مسئول کلیسای «حضرت پولس» اصفهان بود، پس از بازداشت‌های متعدد، به دستور مقامات امنیتی از تمامی فعالیت‌های مسیحی و حتی تماس با مسیحیان در ایران منع شد. همسرش، مهیندخت شریعتی، و دخترش، سما، بارها بدون مجوز قضایی مورد بازجویی قرار گرفتند. منزل وی در پاییز ۱۳۹۴ مورد یورش نیروهای امنیتی قرار گرفت و برخی از وسایل شخصی‌اش توقیف شد. در نهایت، آقای سلیمی در سال ۱۳۹۵ به همراه خانواده‌اش ایران را ترک کرد و در ترکیه درخواست پناهندگی داد.
اسماعیل مغربی‌نژاد، پس از دستگیری در ۵ بهمن ۱۳۹۷، با اتهاماتی مانند «تبلیغ علیه نظام»، «ارتداد» و «عضویت در گروه معاند نظام» مواجه شد. هرچند اتهام ارتداد بعداً منتفی شد، اما او همچنان به دیگر اتهامات محکوم گردید و مجبور به ترک ایران شد.
نوکیشان مسیحی حتی آرامستان ندارند
نوکیشان مسیحی از داشتن آرامستان محروم‌اند و در قبرستان‌های مسلمانان دفن می‌شوند. در مواردی نادر، مانند مهتاب سودمند و شیرین نوربخش در اصفهان، اجازه دفن در آرامگاه ارمنی‌ها صادر شد. مهتاب سودمند، همسر کشیش حسین سودمند،رهبر کلیسای جماعت ربانی در مشهد که به اتهام ارتداد اعدام شد، در ترکیه درگذشت و پیکرش به اصفهان منتقل شد. خانم سودمند در اموزشگاه نابیناییان نورایین که تحت مدیریت کلیسای اسقفی بود، درس خواند و کشیش سودمند مدتی در انجا تدریس می کرد و باهمسرش در ان مکان اشنا شد.
پیش‌تر، مهوش مغربی‌نژاد، همسر اسماعیل مغربی‌نژاد، نیز اجازه دفن در آرامستان مسیحیان را دریافت نکرد. جسد او را به قبرستان مسلمانان منتقل کردند و پس از مراسم اسلامی در حضور مأموران امنیتی به خاک سپردند، درحالی‌که فقط پنج نفر از اعضای خانواده اجازه حضور داشتند.
تغییر کاربری املاک کلیسا
رسانه‌های داخل ایران در اسفند ۱۴۰۰ از افتتاح «موزه ملی هنرهای اصفهان» در ملکی خبر دادند که در حقیقت خانه مصادره‌شده اسقف کلیسای اسقفی بوده است. پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان، در مراسم افتتاحیهٔ این موزه اعلام کرد: «ما تجاری نگاه نکردیم!» و افزود که ملک را رایگان به دست آورده‌اند و هزینهٔ تبدیل آن به موزه در مقایسه با ارزش ملک ناچیز بوده است.
خانه مصادره شده اسقف در اصفهان
این در حالی است که این ملک، همچون بسیاری دیگر از اموال کلیسای اسقفی، از جمله بیمارستان‌های اصفهان و شیراز، در اوایل انقلاب توسط حکومت مصادره شد. این مکان، که در عباس‌آباد اصفهان قرار دارد، نه‌تنها خانهٔ اسقف حسن دهقانی تفتی، بلکه دفتر و محل کار کلیسا نیز بوده است.
ساختمان‌ها و اموال بسیاری از مسیحیان پس از انقلاب اسلامی مصادره شد و برخی از آن‌ها تغییر کاربری یافتند، مانند «باغ شارون» کلیسای جماعت ربانی در کرج یا مزرعه کوروش که مرکزی برای آموزش نابینایان در اصفهان بود و تحت مدیریت کلیسای اسقفی قرار داشت. برخی از اموال نیز فروخته شد، مانند ماشین‌آلات و تجهیزات متعلق به مزرعه کوروش.
عدم صدور ویزا برای اسقف اعظم
اسقف اعظم مایکل لوئیس، در قبرس، که نظارت بر کلیسای اسقفی ایران را برعهده داشت،حدود دو سال پیش در زمان عید پاک با جمعی از اعضای ایرانی کلیسای اسقفی ذیدار داشت.
در حساب کاربری انجمن کلیسای اورشلیم و خاورمیانه که اکنون کلیسای ایران زیر نظر آن اداره می‌شود، آمده بود: «اگر اسقف اعظم نمی‌تواند به ایران بیاید، ایران نزد اسقف اعظم می‌آید!»
پس از این دیدار، اسقف مایکل بازنشسته شد و حسام نعوم، اسقفی فلسطینی‌تبار، جای او را گرفت. اما وضعیت کلیسای آسقفی در ایران همچنان بلاتکلیف باقی مانده است؛ نه اسقفی در ایران حضور دارد و نه کلیساهایی که درهایشان بسته مانده، امکان فعالیت مجدد یافته‌اند.
حضور یک اسقف یا کشیش رسمی در کلیساهای سنتی آسقفی نه‌تنها بُعد تشریفاتی دارد، بلکه از نظر الهیاتی و مشروعیت آیینی نیز اهمیت حیاتی دارد. آیین‌هایی چون تعمید، تایید ایمانی و عشای ربانی بدون حضور و نظارت رسمی مقام روحانی، در سنت بیشتر کلیسای اسقفی می‌تواند ناقص یا بی‌اعتبار تلقی شوند.
حکومت ایران در موارد متعددی اجازهٔ دیدار رهبران مسیحی از کلیساهای ایران را نمی‌دهد.
