مسیحیان ایران هرگز انتظار نداشتند که روی کار آمدن جناح میانه رو تغییر عمده ای در رویه کلی حکومت اسلامی نسبت به مسیحیان ایران به وجود بیاورد. اما تصور می کردند حداقل فشارها تا حدودی کمتر شود و برخی زندانیان مسیحی آزاد شوند.
شبکه خبر مسیحیان فارسی زبان – اگر سه سال اول بعد از وقوع انقلاب اسلامی در ایران یعنی سالهای پنجاه و هشت تا شصت شمسی را، از سالهای بعدی جدا کنیم و آن را دوران گذار انقلابی بنامیم، می توانیم تاریخ جمهوری اسلامی تا پیش از شروع به کار دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی در مرداد ماه سال جاری را به چهار دوره هشت ساله مشخص تقسیم کنیم.
بی شک این چهار دوره با عناوین پر طمطراقی چون جنگ – سازندگی – اصلاحات – مهرورزی، با وجود همه اختلافات غیر قابل انکاری که در نوع برخوردشان با جامعه و مردم و در امور فرهنگی و سیاسی داشته اند، اما در داشتن دیدگاه امنیتی به موضوع اقلیتهای قومی و مذهبی با هم مشترک بوده اند.
این نوع نگاه اشتباه به اقلیتها به خصوص اقلیتهای مذهبی و پیروان ادیان دیگر، ناشی از نوع فرهنگ ایدئولوژیک حاکم بر جمهوری اسلامی است که تلفیقی می باشد از چپ زدگی کمونیست استالینی و قشری گری و تمامیت خواهی اسلام سیاسی.
کمونیست تندروی استالینی معتقد بود که هرکس دارای ایده های انقلابی مورد قبول حزب کمونیست نیست، لاجرم جاسوس خارجی و نوکر اجانب و قدرتهای غربی می باشد. اسلام سیاسی نیز با نوع تفسیری که از تاریخ اسلام دارد، بر این باور است که سایر عقاید و مذاهب به خصوص دو دین یهودی و مسیحی دشمنان قسم خورده اسلام هستند و وجود آنها در یک زمان و مکان با اسلام سازگاری ندارد. به عبارت دیگر وجود آنها مانع پیشرفت و نفوذ اسلام می باشد.
بنابراین مسیحیان ایران هرگز انتظار نداشتند که روی کار آمدن جناح میانه رو تغییر عمده ای در رویه حکومت اسلامی نسبت به مسیحیان ایران به وجود بیاورد. چرا که در درجه اول این عده نیز از همان بنیادهای فکری اسلاف خود برخوردار هستند و در درجه دوم در بهترین حالت آنها فقط بخشی از حاکمیت را در دست دارند که اتفاقا در مسائل قضائی و امنیتی دست بالائی ندارند.
دست بالا و قدرت حاکم بر سیستم قضائی وامنیتی کشورهمچنان در دست همان کسانی است که پس از پایان دوران رعب و وحشت جنگ بیهوده هشت ساله، بیست و چهار سال تمام است که با کمک نیروهای اطلاعاتی و سیستم پلیسی و قضائی و عناصر لات و لمپن و جاهلهای خودسر خود تلاش کرده اند تا فضای فرهنگی و روحانی کشور را تحت سلطه خود نگهدارند.
برای آگاهی از تداوم این فضا بر کشور حتی پس از بر روی کار آمدن دولت یازدهم و شروع دورانی که با نام “تدبیر و امید” از آن یاد می شود، نگاهی اجمالی به وضعیت مسیحیان ایران در شش ماه گذشته یعنی از مرداد تا پایان دی ماه سال نو و دو شمسی (سال جاری) می اندازیم.
تداوم تعطیلی کلیساهای فارسی زبان و اعمال کنترل شدید بر آنها
در شش ماه گذشته همچنان کلیساهای رسمی و دارای مجوز جماعت ربانی در شهرهای تهران (مرکز و جنت آباد)، اهواز و شاهین شهر و کلیسای پنطیکاستی کرمانشاه که همگی در دوران دولت احمدی نژاد با یورش نیروهای امنیتی وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه بسته شدند، همچنان بسته مانده اند و تلاشهای صورت گرفته از سوی شورای این کلیساها برای بازگشائی آنها تا کنون بی نتیجه مانده است.
کلیساهای جماعت ربانی در شهرهای اصفهان و ارومیه نیز همچنان با محدودیتهای شدیدی مواجه هستند و رهبران سابق آنها تحت فشار و احضارهای مکرر در سالهای قبل مجبور به ترک کشور شدند.
کلیساهای شهر آرا و عمانوئیل در تهران نیز با آن که در ظاهر پس از مدتی توقف بازگشائی شده اند، ولی در عمل توسط عناصر دست نشانده سیستم امنیتی به شدت کنترل می شوند و تمام فعالیتهای آموزشی و کتاب مقدسی آنها متوقف شده است.
کلیساهای فارسی زبان انجیلی و اسقفی در تهران و شهرهای بزرگ کشور نظیر اصفهان و شیراز، مانند سابق تحت کنترل و اعمال محدودیتهای شدید هستند. در برخی از آنها نظیر کلیساهای حوزه اسقفی اصفهان و شمعون شیراز ماموران اطلاعاتی ثابت مستقر هستند و در همه امور کلیسا دخالت و امر و نهی می کنند. آنها همچنان:
1 – مجبور به ارائه لیست اسامی ایمانداران حاضر در جلسات خود به ضمیمه کپی کارت ملی آنها به نهادهای مربوطه در وزارتخانه های ارشاد اسلامی و اطلاعات هستند. این محدودیت که از دو سال قبل آغاز شده، هنوز ادامه دارد.
2 – مجبور به برگزاری جلسات خود در روزهای یکشنبه هستند که یک روز کاری وسط هفته می باشد و برگزاری جلسات کلیسائی در روز تعطیل جمعه برای آنها ممنوع است. حتی کلیساهائی نظیر کلیسای انجیلی ارامنه تهران نیز که بیشتر مورد استفاده ارامنه می باشند از این اجبار مستثنی نشده اند.
3 – مجبور به جلوگیری از ورود مسیحیان فارسی زبان و غیر قومیتی (ارمنی و آشوری) به داخل کلیساهای خود می باشند. این محدودیت حتی در ماههای اخیر شدت بیشتری گرفته است. مسئول کلیسای انجیلی حضرت پطرس در تهران اوایل دی ماه از مسیحیان غیر ارمنی و آشوری خواست که دیگر به آن کلیسا مراجعه نکنند. روز کریسمس نیز از ورود غیر ارامنه و آشوری ها به کلیسای مذکور جلوگیری شد.
4 – مجبور به برگزاری جلسات پرستشی خود به زبانهای قومیتی هستند و موعظه به زبان فارسی در آنها با محدودیتهای شدیدی روبرو می باشد. کشیشان کلیساها چون گذشته تحت فشار هستند تا از موعظه به زبان فارسی دست بردارند.
5 – برگزاری کلاسهای آموزشی برای نو ایمانان و یا هرگونه فعالیتهای تبلیغی و تعلیمی و فروش کتاب و نشریات همچنان در کلیساها ممنوع است. ماموران ارشاد اسلامی همچون گذشته به صدور دستور العمل و نظارت بر اجرای سفت و سخت این محدودیتها مشغول هستند.
تحت فشار گذاشتن رهبران مسیحی ایران برای ترک کشور
با اعلام خبر برگزاری جلسه دادگاه کشیش “ورویر آوانسیان” در روز شنبه 16 شهریور(7 سپتامبر 2013) در شعبه 26 دادگاه انقلاب اسلامی تهران توسط منابع مسیحی پایتخت و انتصاب اتهاماتی به او چون اقدام علیه امنیت ملی و بشارت و تبلیغ مسیحیت برای مسلمانان، به نظر می رسد پازل حکومت جمهوری اسلامی و دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی آن برای فشار بر کلیساهای جماعت ربانی ایران در حال تکمیل شدن است. این فشار اکنون بیشتر روی کشیشها و مقامات ارشد کلیساهای مذکور وارد می شود تا در نهایت آنها را وادار به ترک ایران بنمایند:
1 – شعبه 26 دادگاه انقلاب اسلامی تهران در تاریخ 14 آذرماه (5 دسامبر 2012) حکم خود را درباره اتهام وارده به کشیش “ورویر آوانسیان” صادر و به ایشان ابلاغ کرده است. مطابق این حکم دادگاه بدوی، کشیش آوانسیان به جرم اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی، به تحمل سه سال و نیم حبس محکوم شده است.
2 – کشیش روبرت آسریان استاد الهیات مسیحی و عضو شورای کلیساهای جماعت ربانی به دنبال حمله صبح روز سه شنبه 31 اردیبهشت (22 می 2012) ماموران اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی به کلیسای جماعت ربانی مرکز در خیابان طالقانی تهران دستگیرشد و تا زمان آزادی بیش از 6 هفته در زندان اوین تهران تحت بازداشت بود. کلیسای مذکور از همان تاریخ بسته شد.
به نظر می رسید که ماموران امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی تلاش بسیاری داشتند تا خبر بستن کلیسای جماعت ربانی تهران را که بزرگترین کلیسای فارسی زبان کشور است در سایه اخبار و هیاهوی مربوط به انتخابات ریاست جمهوری ایران قرار دهند. کشیش آسریان همچنان تحت تعقیب قضائی قرار دارد و ماموران امنیتی او را تحت فشار و مراقبت شدید گذاشته اند.
3 – کشیش فرهاد سبک روح رهبر کلیسای جماعت ربانی اهواز و همسرش با دوتن از خادمان آن کلیسا، برای نخستین بار در پی حمله روز جمعه 2 دی ماه 1390 (23 دسامبر 2011) ماموران نقاب پوش اطلاعات به جلسه سرویس کریسمس کلیسای جماعت ربانی اهواز واقع در منطقه کیانپارس آن شهر بازداشت شدند.دادگاه انقلاب اسلامی اهواز در ماههای بعد همه آنها را به تحمل یک سال حبس به جرم تبلیغ مسیحیت محکوم نمود. حکمی که در دادگاه تجدید نظر استان خوزستان تائید شد.
بعد از طی این مراحل، عاقبت در روز 14 اردیبهشت (4 می 2013) همه آنها زندانی شدند. کشیش فرهاد سبک روح، صبح روز چهارشنبه 13 آذر (4 دسامبر 2013) پس از گذراندن 214 روز حبس در زندان کارون اهواز آزاد شد. اما او اجازه ورود به خانه خود که همان محل کلیسای جماعت ربانی اهواز می باشد را نیافت. چند هفته بعد خبر آزادی دو خادم کلیسا نیز جداگانه اعلام شد. ولی هنوز از آزادی همسر او خانم شهناز جیزان تا زمان تنظیم این گزارش خبری نیست.
ادامه تعقیب و آزار نوکیشان مسیحی و فشار بر کلیساهای خانگی
نوکیشان مسیحی (کسانی که در خانواده های مسلمان متولد شده اند و بعد دین خود را به مسیحیت تغییر دادند) در هشت سال دوره دولت احمدی نژاد زیر شدیدترین فشارها بودند. هر ماه گزارشات متعددی از حمله ماموران امنیتی به کلیساهای خانگی در تهران و شهرهای کوچک و بزرگ کشور و بازداشت چندین نوکیش مسیحی شامل زن و مرد و حتی افراد کم سن و سال زیر سن قانونی می رسید که فقط تعداد کمی از آنها رسانه ای می شد.
با شنیدن وعده های انتخاباتی روحانی و پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، این گروه از مسیحیان کشور که جمعیت آنها بین 500 تا 700 هزار نفر تخمین زده می شود (امکان آمارگیری دقیق وجود ندارد) نه تنها امیدوار بودند که از شدت روند حمله به کلیساهای خانگی و دستگیری مسیحیان عضو این کلیساها کاسته شود، بلکه امید داشتند که زندانیان قبلی نیز آزاد شوند.
اما فقط در آستانه سفر روحانی به نیورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل و در موج آزادسازی تعدادی از فعالین سیاسی و مدنی، دو زن نوکیش مسیحی که با احتساب دوران بازداشت از محکومیت آنها چیز زیادی باقی نمانده بود، آزاد شدند.
با احتساب این دو نفر، در طی شش ماه گذشته (تشکیل دولت روحانی) فقط خبر آزادی شش زندانی مسیحی منتشر شده است. در حالی که افرادی نظیر فرشید فتحی، سعید عابدینی، ابراهیم فیروزی،مریم نقاش زرگران و بهنام ایرانی همچنان در زندان اوین تهران و رجائی شهر کرج محبوس هستند.
در همین دوران نزدیک شش ماهه دولت روحانی نه تنها از فشار بر مسیحیان و کلیساهای خانگی کاسته نشده، بلکه احکام صادره برای مسیحیان تحت پی گرد سنگین تر و هجوم و بازداشتها شدیدتر شدند. موارد گزارش شده از 12 مرداد 92 (زمان آغاز کار دولت جدید) به شرح زیر می باشند:
1 – روز جمعه هجدهم مرداد ماه ۹۲، در اولین روزهای آغاز به کار دولت یازدهم، ماموران امنیتی با حمله به یک کلیسا خانگی در غرب تهران، با ضرب و شتم و تهدید افرادی که در آن محل مشغول نیایش هفتگی بودند، به تفتیش محل مذکور پرداخته و پنج تن از نوکیشان مذکور را با خود به محلی نامعلوم منتقل کردند. کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران اسامی چهار تن از آنان را پرهام فرازمند، سارا سردسیریان، صدیقه کیانی و مونا فضلی اعلام نمود.
2 – همزمان در نیمه دوم مرداد ماه 92 منابع خبری از بازداشت سه تن از نوکیشان مسیحی اصفهان، خانمها صدیقه امیرخانی، مهناز رفیعی و محمدرضا پیمانی خبر داده بودند. این افراد نیز به محلهای نامشخصی منتقل شده بودند و خانواده آنها تا مدت طولانی قادر به ارتباط با آنها نبودند.
3 – دوشنبه 4 شهریور(26 اوت 2013) وکیل سعید عابدینی نوکیش مسیحی ایرانی – آمریکائی اعلام کرد که دادگاه تجدید نظر تهران حکم بدوی هشت سال حبس تعزیری برای موکلش را مورد تائید قرار داده است. چندی بعد سعید عابدینی از زندان اوین یه زندان رجائی شهر کرج تبعید شد و اخباری مبنی بر نگهداری او در سلول انفرادی و وخامت حال جسمانیش وجود دارد.
4 – در همین ایام منابع مسیحی در شیراز اعلام کردند که دادگاه تجدید نظر شش متهم نوکیش مسیحی بازداشت شده در نوزدهم بهمن سه سال قبل آن شهر، شنبه 20 مهر 1392 (12 اکتبر 2013) در شعبه پانزده دادگستری استان فارس به ریاست حسینی و براتی برگزار گردید.این دادگاه تجدید نظر، احکام صادر شده توسط دادگاه بدوی را به طور کامل تائید نمود. دادگاهی که حکم آن در مورخه دوشنبه 20 خرداد (10 ژوئن 2013)، در اوج هیجانات انتخابات ریاست جمهوری اسلامی صادر شده بود تا در اخبار داغ آن ایام گم شود.
مطابق این حکم همایون شکوهی غلامزاده، وحید هکانی، مجتبی علاء الدین حسین و کوروش پرتوئی، هر کدام به 44 ماه زندان محکوم شدند. همچنین خانم فریبا ناظمیان و فرزندش نیما شکوهی غلامزاده که در زمان بازداشت فقط هفده سال سن داشت محکوم به دو سال حبس تعلیقی شده اند. چهار نفر فوق از نوزدهم بهمن ماه سال 89 بدون دادگاهی شدن در بازداشت به سر می برند.
5 – “رسول عبداللهی” از شهروندان نوکیش مسیحی است که در موج دستگیریهای پنجم دی ماه 89 تهران دستگیر و سپس با قید وثیقه به طور موقت آزاد شده بود. او بعدا به اتهام “اجتماع و تبانی و تبلیغ برای مسیحیت” دادگاهی و به سه سال حبس محکوم شد. وی عاقبت جهت سپری کردن مدت زمان حبس خود روز دوشنبه 11 آذرماه 1392برابر با دوم دسامبر 2013 به بند 350 زندان اوین منتقل گردید.
6 – همزمان کمیته گزارشگران حقوق بشر گزارش داد که “کیاوش ستوده” و “جمشید جباری”، از فعالان سایبری و وب نگاران منتقد، روز دوشنبه 11 آذرماه 92 طی موج بازداشت فعالان سایبری در کرمان، در مقابل دانشگاه آن شهر توسط نیروهای اطلاعات سپاه به جرم تبلیغ مسیحیت و تشکیل کلیساهای خانگی بازداشت و به محلی نامعلوم منتقل شدند.
7 – ساعت هشت و سی دقیقه صبح روز یک شنبه 24 آذر ماه (15 دسامبر 2013) در یک یورش سازماندهی شده چهار گروه سه نفره از عناصر لباس شخصی اطلاعاتی به منازل عده ای از فعالان و زندانیان وابسته به مسیحیان غیرتثلیثی در کرج هجوم بردند و خانواده های آنها را مورد ارعاب قرار دادند.مطابق این اخبار، عناصر امنیتی و اطلاعاتی همزمان به خانه بهنام ایرانی از رهبران زندانی این گروه ، امین خاکی و رضا ربانی ( معروف به سیلاس) رفتند و در حالی که فقط همسران و فرزندان این اشخاص در خانه بودند، با حالت وحشیانه و توهین آمیز خانه های آنها را مورد بازرسی قرار دادند.
8 – روز سه شنبه سوم دی ماه (24 دسامبر2013 ) در آستانه مراسم کریسمس، ماموران امنیتی با هجوم به منزل یک نو کیش مسیحی در یکی از مناطق شرقی استان تهران، او را به نام مهندس حسینی، به همراه چند تن دیگر از نوکیشان مسیحی به نامهای احمد بازیار، فائقه نصرالهی، مستانه رستگاری و همچنین امیرحسین نعمت اللهی، بازداشت نمودند. منابع خبری به کمیته گزارشگران حقوق بشر خبر داده اند که این افراد برای دعا و نیایش و مراسم کریسمس، تولد عیسی مسیح در این کلیسای خانگی حاضر شده بودند و بازداشت آنها در راستای ادامه فشارها بر نوکیشان مسیحی کشور صورت گرفته است.
