«تبعیض در استخدامها» و «عدم بکارگیری نیروهای بومی» یکی از مشکلاتیست که معمولا بسیاری از تحصیلکردگان و نخبگان اهلسنت بهویژه در استان سیستانوبلوچستان از آن رنج میبرند. این قشر از جامعه علیرغم برخورداری از مدارک عالی علمی و دانشگاهی، اما مورد توجه و حمایت قرار نمیگیرند و به بهانههای مختلف از استخدام آنها امتناع میشود که این امر از یک طرف منجر به رویآوردن بسیاری از تحصیلکردگان به شغلهای کاذب میشود و از طرف دیگر ترک تحصیل بالقوه را در بین دانشآموزان تقویت میکند.
«جواد امیری» دارای مدرک دکترای شیلات، یکی از تحصیلکردگان اهلسنت بلوچ در شهرستان چابهار استان سیستانوبلوچستان است که «ساحلنیوز» در گفتوگویی اختصاصی با این نخبۀ اهلسنت، پای درد دل او نشسته و از مشکل «بیکاری» این جوان بلوچ و و اینکه علیرغم تخصص و توانایی لازم از او کار گرفته نشده و قربانی «تبعیض» شده، پرده برداشته است.
جواد امیری در گفتوگو با ساحلنیوز میگوید که بعد از اتمام دوران دبيرستان، علیرغم قبولی در تمام رشتهها (بهجز پزشکی)، رشتۀ «مهندسی شیلات» را انتخاب و مدرک لیسانس این رشته را از دانشگاه ملی زابل دریافت کرده است، سپس راهی کشور هندوستان شده و دورۀ ارشد این رشته را در دانشگاه بمبئی هند به پايان رسانده است.
افزایش ناگهانی قیمت دلار سبب میشود که این نخبۀ اهلسنت برای ادامۀ تحصيلات تكميلی دكترا با مشکل مواجه شود. او به گفتۀ خودش «یک تصمیم سرنوشتساز» میگیرد و علیرغم مخالفت دوستان و همراهان بلوچاش، «برای بورسيه بيناللملی كه فقط ١٥ نفر سهميه داشت و در سراسر دنيا برگزار میشد» اقدام میكند؛ بورسیهای که به گفتۀ دوستان امیری؛ تاکنون هیچ ایرانیای موفق به دریافت آن نشده است.
جواد میگوید: «من تصميم خودم را گرفته بودم؛ لذا با حبس خود در خانه به مدت ده ماه و مطالعۀ روزانه دوازده ساعت، در امتحانی كه در سه مرحله برگزار شد شرکت کردم و توانستم از بين ٤٥٠٠ شركتكننده از ١٠٤ كشور دنيا، رتبۀ نخست را كسب کنم.»
او میافزاید: «بعد از انجام كارهای اداری، در دانشگاه تامیل نادو هند مشغول به تحصيل شدم و موفق شدم دورۀ دكترا را هم كمتر از سه سال در این دانشگاه به پايان برسانم.»
این نخبۀ اهلسنت بلوچ در ادامه از ثبت یک «کشف جدید» به نام خودش خبر میدهد و میگوید: «در دوران تحصیل در دانشگاه تامیل نادو هندوستان موفق شدم برای اولین بار غذایی که از لحاظ اقتصادی بسیار بهصرفه و مناسب بود را برای آبزیان کشف کنم. ساخت این غذا که نسبت به تمام غذاهای موجود در بازار هند و غذاهای وارادتی از خارج به مراتب كيفيت بهتری هم داشت، برای اولين بار به اسم بنده ثبت گرديد.»
جواد امیری پس از بازگشت به وطن (ایران)، به امید استخدام و استفاده از تخصص و تواناییهایش در نهادهای آموزشی و استخدامی، اقدام به ترجمۀ مدارک خود در وزرات علوم میکند و با تمام ارگانهای مربوط به رشتۀ خود در چابهار ازجمله دانشگاه دريانوردی، دانشگاه آزاد، اداره تحقيقات شيلات چابهار و اداره كل شيلات چابهار ارتباط برقرار میکند، اما نتیجهای نمیگیرد. او میگوید: «متاسفانه گفتند به نيروی جديد نیاز نداريم، درحالی كه بنده علیرغم برخورداری از تخصصهای فراوان در رشتۀ تحصيلیام، تنها بومی در استان بودم که دارای مدرک دکترا در رشتۀ شیلات است، ضمن اینکه بنده به چند زبان زندۀ دنیا نیز مسلط هستم.»
جوا که پدرش بازنشستۀ آموزشوپرورش است، ادامه میدهد: «در سال ٢٠١٥ به دانشگاه آزاد چابهار مراجعه کردم و رزومۀ خودم را ارائه نمودم، اما فرمودند ما به نيروی جديد نياز نداريم و حتی بهصورت ساعتی هم نمیتوانيم از شما برای تدریس استفاده کنیم چون سيلابس درسی قبلا توسط اساتيد پر شده است، اما بعد از يک هفته يكی از هماستانیهای عزيز که هنوز درساش هم تمام نشده بود به استخدام این دانشگاه درآمد. یا اینکه وقتی به ادارهای دیگر مراجعه میشود میگویند امسال جذب نیرو نداریم، اما میبینیم یک ماه بعد یک غیربومی جذب و استخدام میشود.»
امیری این قبیل برخوردها را از مصادیق «تبعیض» و از دلایل «مهاجرت نخبگان» میداند و میگوید: «این کارها در واقع تبعیض نسبت به تحصیلکردگان بومی است. عدم حمایت از نخبگان از مهمترین دلایل مهاجرت آنان به خارج از کشور است. متاسفانه نخبگان زیادی از کشور خارج شدهاند و بسیاری از همین نخبگان ایرانیهایی هستند که چون در کشور استقبالی از آنان نشده و ارزشی به آنها داده نشده است، در سایر کشورها میدرخشند.»
او ادامه میدهد: «وقتی آرامش، آزادی، تسهیلات و امکانات برای کار و زندگی برای تحصیلکردگان در کشور وجود داشته باشد یقینا کشور خود را ترجیح میدهند و هرگز دوست ندارند به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.»
امیری با بیان اینکه «نمیدانم چرا از نیروهای بومی در استان کار گرفته نمیشود؟!»، خاطرنشان میکند: باید برای کسانی که عمر خود را صرف تحصیل و تحقیق کردهاند احترام و ارزش قائل بشویم و از تخصص آنها استفاده کنیم.
این نخبۀ اهلسنت بلوچ علیرغم تمام این بیمهرها، باز هم ناامید نیست؛ او جوانان را به «ارتقای علمی» و «افتخارآفرینی برای کشور و منطقه» تشویق میکند و میگوید: «سخن بنده به جوانان این است که دانش خودتان را در رشتۀ مورد علاقۀ خود ارتقا دهید تا بتوانید همواره در زمینۀ زیرساختهایی که کشور و منطقه نیاز دارد بدرخشید. اهتمام به علم و دانش در جامعه یک امر حیاتی و مهم است و ما جوانان وظیفه داریم علم و دانش خود را ارتقا بدهیم تا با رقابت با دنیای خارج در رشتههای مختلف، برای کشور افتخارآفرینی کنیم و مسیر دانش را برای نسل آینده هموار سازیم.»
جواد امیری گفتوگوی خود با «ساحلنیوز» را با این جملۀ زیبا و امیدآفرین پایان میدهد: «نباید فراموش کرد که در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه، سفید است؛ به امید سفیدی حرکت کنیم.»