کار کودک یا:
هرگونه فعالیت اقتصادی که موجب آسیب جسمی، روحی و روانی او شده، از آموزش باز بماند.
کودکان کار و خیابان جزو آن دسته از گروه های جامعۀ امروز ایران هستند که مدام (شبانه روز) آماج حوادث و بیماری های گوناگونند، از اعتیاد و تجاوز های جسمی، جنسی و روحی تا ابتلا به انواع بیماری های ناشی از حوادث و آلودگی های گسترده در سطح شهر مثل احتمال تصادف و برخوردهای جزئی و کلی در اثر حرکت اتوموبیل ها، خطرات ناشی از ارسال پارازیت های ماهواره ای وتشعشعات آنتن ها و دکل های نصب شده در شهر ها و استانها و یا انواع میکرب ها و ویروس های موجود در هوا و یا محل کار و کارگاه های آنها، کودکانی که گویا با انواع ویروس مولود گشته اند، ویروس فقر، ویروس بازماندن از تحصیل، عدم برخورداری از یک زندگی کودکانه، تحمیل شرایط مرگبار اقتصادی، فقدان یک محیط و یا خانواده ای سالم، ایمن و یا جایگاهی برای پویائی انان، کودکان و نوباوگانی که برخلاف اصول 19و 24 کنوانسیون حقوق کودک، نه تنها از هیچ امکان حفاظتی نظیر بیمه درمانی، مراقبت و دیگر نیازمندیهای بهداشتی برخوردار نیستند. بلکه این روزها درست در خط جبهه اول تعرض ویروس کرونا قرار گرفته اند و همچنان روزانه در میادین، اتوبان ها، وسایل نقلیه عمومی و خیابانها بدنبال تهیه و تامین مخارج زندگی خود و خانواده هایشان هستند کجا؟
درگودهای زباله و درجستجوی زباله های بازیافتی کار می کنند، درلابلای مردم قدم می زنند و بمب های ناقلی هستند که دراین وانفسای کروناویروس۲۰۱۹، کووید ۱۹را از فردی به فرد دیگر منتقل ساخته، هیچگونه قرنطینه ای هم در ساعت کاری شان وجود ندارد، جدا ازپنهان کاری و تناقض فاحش در اعلام آمارشان که خود قصه ای است پر آب چشم.
بگفته محمود علی‌گو مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، تعداد کودکان کار در ایران قریب به ٨هزار نفر است.
محسن نیرومند مدیرکل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان هم می گوید : ۴١٠هزار کودک کار داریم.
ناهید تاج الدین عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی تعداد کودکان کار در ایران را بین ۳ تا ۷ میلیون نفر عنوان می کند.
در بررسی و تحقیقات فعالان حقوق کودک نیز، آمار واقعی کودکان کار فراتر از 7میلیون نفر است که نیمی از آنها اتباع کشورهای همسایه هستند و میانگین سنی آنها بین۱۰ تا ۱۵ سال می باشد البته کودکان کمتر از ۵ سال و حتی نوزادانی که در آغوش مادر و به اجبار وارد چرخه کارند نیز وجود دارند، « به اجبار»، حقیقتی که در مورد تمامی آنان می توان به کار گرفت، اجبار برای تامین معاش خود و خانواده.
نتایج بررسی‌های سازمان بهزیستی نشان می‌دهد ۳۳.۸ درصد از این کودکان بین ۱ تا ۴ ساعت، ۵۲.۱ درصد بین ۴ تا ۸ ساعت و ۱۳ درصد آنها بیش از ۸ ساعت در خیابان مشغول کار هستند و بر خلاف تصویری که صدا و سیما از کارشان ارائه می‌دهد، فعالیت این کودکان بصورت باندی و گروهی نیست، اکثر آنان دارای خانواده و پدر و مادر هستند، در کنارشان زندگی می‌کنند اما والدین بیشتر آنها یا بیکارند یا کم درآمد و این کودکان تامین معاش اعضای خانواده و دراغلب موارد تامین هزینه مواد مخدر آنها را برعهده دارند، اکنون در سایه مرگبار کرونا، بی توجهی مسئولین و بر اساس توافقنامه انجام شده فیمابین استانداری و بهزیستی، ۳۸۰ کودک کار مهاجر به کشورهایشان بازگردانده خواهند شد، یعنی نقض آشکار اصل دوم کنوانسیون حقوق کودک و بند 8 از ماده 3 کنوانسیون 2030، و اکنشها:
سعید آرام، مدیر بهزیستی تهران: مراحل بازگرداندن کودکان کار به افغانستان و پاکستان از۲۵ اسفندآغاز شد.
حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی: سازمان بهزیستی در مورد جمع‌آوری کودکان کار هیچ برنامه ای ندارد.
امین بابایی، مدیر روابط عمومی استانداری تهران : آمار این کودکان «محرمانه» به استانداری ارائه شده‌است.
ما فعالان حقوق بشراعلام میکنیم که: مواد مندرج در پیمان نامه حقوق کودک تمامی کوکان جهان را در بر می گیرد و لذا دولت جمهوری اسلامی ایران مطابق اصول پیشگفته و همچنین ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر(حق سلامت و رفاه)، در قبال کودکان خیابان موظف به انجام تعهدات خود در برابر کنوانسیونهای بین المللی است و می باید همه شرایط لازم و کافی را برای تامین سلامت جسمی و روحی همۀ آنان فراهم سازد زیرا:
حق کودک سلامتی و شادی، بازی، تحصیل و حضور در جمع خانواده است، حق هیچ کودکی کار نیست.
۱۲۵۵
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان
