گزارش ماهیانه نقض حقوق پیروان ادیان, اردیبهشت 1398

تهیه و تنظیم,نمودارها : حمیدرضا تقی پور دهقان تبریزی

گردآوری داده : هادی درتومی, محمدحسین ملائی برزی

  ماده 18 اعلامیه جهانی حقوق بشر

هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان می‌باشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.

ماده 19 اعلامیه حقوق بشر

 هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون [نگرانی] از مداخله [و مزاحمت]، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.

 گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان اردیبهشت ماه 1398 شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه می‌شود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب می‌شود.

فشار بر پیروان سایر ادیان همچنان ادامه دارد :

حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آن‌ها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.

بازداشت‌ها و خشونت‌های هدفمند ارگان‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. در ایران دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم می‌شوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت‌فشارهای بیشتری قرار دارند، آن‌ها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم‌اکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره می‌کردند، در زندان‌های اوین و رجایی شهر به سر می‌برند و ده‌ها تن از پیروان آن نیز در زندان‌های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس‌های طولانی شده‌اند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی تنها عبادت  مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی می‌شود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال می‌شود، آن‌ها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی می‌کنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت .

اهل سنت

 اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده‌خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.

زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و به‌صورت مدام  از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.

ماده ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. بااین‌حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از سه دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علی‌رغم این‌که مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و به‌جا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.

در این ماه

به گزارش هرانا : روز پنجشنبه 5 اردیبهشت 1398 چهار زندانی سنی مذهب محبوس در زندان رجایی شهر بنامهای انور خضری، قاسم آبسته، داود عبدالهی و ایوب کریمی که پیش تر در تاریخ 10 فرودین ماه به مکان نامعلومی منتقل شده بودند پس از سه روز بازجوئی در اداره آگاهی تهران واقع در چهار راه شاپور مجددا به زندان رجائی شهر کرج بازگردانده شدند. این زندانیان از روز شنبه به مدت 3 روز در سلول‌های انفرادی بازداشتگاه اداره آگاهی شاپور تهران تحت بازجوئی قرار گرفته و گفته می‌شود پس از اخذ ازمایش دی ان ای به زندان بازگردانده شدند.

به گزارش حقوق بشر در ایران: عبدالحمید آریامنش, شهرونداهل سنت بلوچ ساکن سمنان صبح روز جمعه 13 اردیبهشت 1398 توسط نیروهای امنیتی این شهر بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است. بر اساس این گزارش: از آنجائیکه عبدالحمید آریامنش(کلندرزهی) فعال مدنی بوده و در ماه های رمضان سالهای گذشته برای برگزاری نماز تراویح و فعالیت های مذهبی فعال بوده است گمان میرود بخاطر نزدیک شدن ماه مبارک رمضان و جلوگیری از شروع فعالیت هایش ایشان را بازداشت کردند.

به گزارش خبرگزاری هرانا: روز شنبه 21 اردیبهشت‌ماه 1398، جبار قادری و مختار مروتی (باباخانی)، دو تن از زندانیان اهل سنت محبوس در زندان رجایی شهر کرج در چهارمین روز اعتصاب خود به مکان نامعلومی منتقل شدند. مسئولین زندان تلویحا از انتقال آنان به مراکز درمانی خبر داده اند با این حال به دلیل عدم تماس زندانیان با خانواده ها محل انتقال و شرایط فعلی این دو زندانی قابل تائید نیست.

به گزارش کمپین فعالین بلوچ: روز دوشنبه 16 اردیبهشت 1398, عبدالحمید آریامنش شهروند بلوچ اهل سنت ساکن سمنان بعد از گذشت سه روز از بازداشت از شماره ناشناسی اجازه تماس با خانواده یافت. یک منبع آگاه در این باره گفت: “در این تماس تلفنی عبدالحمید به مادر خود گفته است برایم 200 میلیون وثیقه صادر شده است بدون آنکه جلسه دادگاهی برایم برگزار شود و عادلانه تفهیم اتهام شوم.”

به گزارش جبهه اهل سنت : “مولوی ابراهیم صفی زاده ظهر روز 27 اردیبهشت 1398 پس از اقامه نماز جمعه در هرات افغانسان توسط اطلاعات ایران با شلیک سه گلوله به گردن، شانه و کلیه ترور شدند. خوشبختانه مولوی صفی زاده در این ترور نافرجام جان سالم به در برده و در حال حاضر در بیمارستانی در هرات افغانستان تحت مداوا هستند. جبهه اهل سنت ایران ضمن محکوم کردن این عمل تروریستی، غیر انسانی در ماه مبارک رمضان اعلام می دارد که جامعه اهل سنت در ایران به غیر از نظام ولایت فقیه هیچ دشمنی ندارد و مسئولیت این عمل شنیع نیز بر گردن سردمداران این نظام است.

به گزارش کمپین فعالین بلوچ: یحیی کاروانی که سال گذشته در تاریخ 28 بهمن 97 در وسط شهر چابهار اقدام به ترور دو روحانی اهل سنت به نام های مولوی عبدالوهاب میران زهی و حافظ محمد صالح میران زهی نموده بود روز دوشنبه 23 اردیبهشت 1398 از زندان آزاد شد. کمپین فعالین بلوچ پیشتر به اسنادی دست پیدا کرده که نشان میدهند نامبرده پیشتر توسط وزارت اطلاعات مسلح شده بود و در جریان قتلی دیگر نیز با مداخله این ارگان آزاد شده بود.

به گزارش حقوق بشر در ایران, شامگاه دوشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸, تعدادی از شهروندان اهل تسنن ساکن اهواز در حین انجام مناسک مذهبی« ادای نماز تراویح» توسط ماموران اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. بازداشت این شهروندان که گفته می شود در دسته ای پر تعداد بوده در حین برگزاری نماز تراویح و توسط قرارگاه ابوالفضل العباس وابسته به اطلاعات سپاه همراه با ضرب و شتم صورت گرفته است.

در این ماه و در ادامه روند ستیز با اهل سنت، حقوق آنان به شرح ذیل نقض گردید:

**************************************************************************************************

بهاییان

 ایران، کشوری که در آن بهائیان زیادی زندگی میکنند، آئین بهایی هنوز یک در ایران «فرقه مرتد» تلقی می‌شود. . این مشهور است که بهاییان به دنبال صلح هستند، قدرت سیاسی نمی‌خواهند و تهدید امنیتی ایجاد نمی‌کنند. بااین‌حال رژیم دینی ایران آن‌ها را تحت تعقیب قرار می‌دهد. از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، بهاییان به‌طور سامانمند و روشمند از دسترسی به تحصیلات عالی و همچنین حق اشتغال محروم بوده‌اند؛و اگر پیگیر حق از دست رفته خود باشند با اتهامات واهی و زندان و تهدید مواجه میگردند و همواره در معرض دستگیری‌های بدون مجوز قانونی و حبس قرارگرفته‌اند. بهائیان هرگز قادر نبوده‌اند به‌طور علنی از تعالیم دینی خود پیروی کنند. آنها تقریباً در تمام مراحل زندگی مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند.

انتقال دانش و تجربه بشری، جز از طریق آموزش امکان‌پذیر نیست  و به همین دلیل حق تحصیل یکی از حقوق بنیادی بشر در مواد ۲۶ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۲ ماده ۱۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و مواد ۱۳ ، ۱۴ و ۱۵ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که همگی بر حق تحصیل بدون هیچ نوع تبعیض از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده دیگر یا اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، نسب یا هر وضعیت دیگر شناخته‌شده و بر آن تأکید شده و دولت ایران موظف است تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای ایجاد شرایط مناسب جهت بهره‌مندی همه شهروندان از این حق طبیعی فراهم کند و کلیه موانعی را که در اثر شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مسیر رسیدن شهروندان به این حق قرار می‌گیرد، مرتفع سازند.

ممانعت از کسب‌وکار بهاییان یکی دیگر از فشارها و آزار و اذیت‌هایی است که بهاییان با آن مواجه هستند، پلیس اداره اماکن که وابسته به نیروی انتظامی است در نقاط مختلف کشور که سرکشی ماهانه به محل کسب شهروندان دارند، در اکثر مواقع محل کسب بهاییان را به دلیل عدم اجازه کسب، پلمپ می‌کنند.

در این ماه :

به گزارش حقوق بشر در ایران: روز شنبه 7 اردیبهشت 1398 نگین قدمیان، شهروند بهائی با توجه به اتمام مرخصی 5 روزه در تاریخ 7 اردیبهشت 1398 به زندان اوین بازگشت.

به گزارش حقوق بشر در ایران: روز سه شنبه 10 اردیبهشت 1398, جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات 13 تن از شهروندان بهائی ساکن کرمانشاه بنامهای “نغمه شادابی، سهیلا شادابی، فرزانه امینی و برهان تبیانیان, پیمان قیامی، عزت الله شهیدی، فروزان امینی، کامبیز مرادی پور، امرالله اسلامی، نعمت الله شادابی، سینو رسولی، سپیده احراری و امیر کدیور” برگزار شد.

به گزارش حقوق بشر در ایران:  یلدا فیروزیان, اردشیر فنائیان و بهنام اسکندرانی سه تن از شهروندان بهائی ساکن سمنان در ساعات اولیه صبح روز سه شنبه 10 اردیبهشت 1398 توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از تفتیش منازل و ضبط برخی وسائل شخصی, جملگی هر سه نفر را به بازداشتگاه اداره اطلاعات سمنان منتقل شدند.

به گزارش خبرگزاری هرانا : روز چهارشنبه، 18 اردیبهشت 1398 ، منزل یک شهروند بهایی ساکن اصفهان به نام “نیوشا بهین آئین” توسط نیروهای امنیتی این شهر مورد تفتیش گرفت. مامورین پس از تفتیش محل تعدادی از لوازم شخصی از جمله لپ تاپ، تلفن همراه و کتب دینی ایشان را نیز با خود بردند. گفته می شود همزمان با  این اقدام خانم بهین آئین نیز به اداره اطلاعات اصفهان احضار شده است.

به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی: روز سه‌شنبه 17 اردیبهشت 1398، سه تن از شهروندان بهایی ساکن شیراز به نام‌های «پژمان شهریاری»، «محبوب حبیبی» و «کوروش روحانی» جهت اجرای حکم به زندان عادل‌آباد شیراز منتقل شدند. دادگاه تجدیدنظر شیراز «محبوب حبیبی» و «کوروش روحانی» را به 6 ماه حبس و «پژمان شهریاری» را به 3 ماه و یک‌روز حبس تعزیری، با اتهام “تبلیغ علیه نظام” محکوم کرده‌ بود.

به گزارش حقوق بشر در ایران: روز یکشنبه 22 اردیبهشت 1398, “حشمت الله احسانی”, شهروند بهائی ساکن روستای مازگان کاشان که در زمینه گلاب گیری در این شهر فعالیت اقتصادی و شغلی میکند در پی یورش ماموران امنیتی, علاوه بر ضبط وسائل گلابگیری به وی اعلام شد که حق ادامه فعالیت شغلی در این زمینه را ندارد. گفته می شود که این شهروند بهائی مورد تهدید قرار گرفته که در صورت اطلاع رسانی در ارتباط با این موضوع از سوی نهادهای امنیتی با مشکل مواجه خواهد شد.

به گزارش حقوق بشر در ایران، روز سه شنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۸, “حسن ممتاز سروستانی”، شهروند بهائی محبوس در زندان اوین جهت انجام آزمایشات پزشکی به بیمارستان خارج از این زندان منتقل شد و با توجه به انجام عمل آنژیوگرافی و  تاکید پزشک معالج  مبنی بر بستری شدن و استنت گذاری «فنر قلب» روز چهارشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه سالجاری به زندان اوین بازگردانده شده است. این شهروند بهائی پیشتر به دلیل تدریس ادبیات فارسی به دانشجویان محروم از تحصیل بهایی در دانشگاه مجازی بهاییان به ۵ سال حبس محکوم شده بود.

به گزارش حقوق بشر در ایران, روز پنجشنیه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۸, “فرزاد روحانی منشادی”, شهروند بهائی ساکن یزد بعد از گذشت ۳ ماه نیم بازداشت, با تودیع وثیقه ای به مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان بطور موقت و تا اتمام مراحل دادرسی آزاد شده است. جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات فرزاد روحانی منشادی در تاریخ  ۲۵ اردیبهشت ماه سالجاری از سوی دادگاه انقلاب یزد برگزار شده بود.

روند ستیز با بهاییان در این ماه نیز ادامه داشت به‌گونه‌ای که حقوق شهروندان بهایی در موارد ذیل نقض گردید.

**************************************************************************************************

دراویش گنابادی

دراویش گنابادی و نعمت اللهی ۱۱ میلیون نفر هستند ، یعنی ۹ برابر کل نیروهای مسلح ایران . در بهمن و اسفند ۱۳۹۶ در شهر تهران به درگیری و زد وخورد دراویش با نیروهای امنیتی انجامید. در تنش‌هایی که میان پلیس ایران و شماری از دراویش گنابادی ایجاد شد نهایتاً به کشته شدن ۳ مأمور پلیس و ۲ عضو بسیج و بازداشت حدود ۳۰۰ درویش در اول اسفند منجر شد. این تنش‌های زمانی آغاز شد که دراویش نعمت‌اللهی گنابادی در اعتراض به ایجاد محدودیت علیه رهبر یا قطب خود، نورعلی تابنده ملقب به مجذوبعلی شاه، در منطقه پاسداران در شمال تهران تجمع کرده بودند. با گسترش این درگیری جامعه‌ی دراویش طریقت نعمت‌اللهی گنابادی شاهد موج تازه‌ای از سرکوب، آزار و اذیت هم‌کیشان خود بودند. در این نوع از برخوردهای امنیتی و سرکوب گرایانه بر ضد دراویش طریقت نعمت اللهی گنابادی  رقم خورد و دامنه این اتفاقات به حدی گسترش پیدا کرد که نیروهای امنیتی اقدام به محاصره گلستان هفتم واقع در خیابان پاسداران تهران کردند و میخواستند قطب دراویش گنابادی یعنی آقای نورعلی تابنده را به جرم اقدام علیه امنیت ملی دستگیر کنند که با دراویش با خط قرمز خواندن  بازداشت دکتر تابنده (( یک پیرمرد نحیف ۹۰ ساله ))مقاومت و درگیری دراویش با نیروهای امنیتی  انجامید و دراویش به شدت ایستادگی جانانه ای در مقابل نیروهای  امنیتی نمودند . اميرعلی محمدی لباف از دراویش گنابادی صبح روز یکشنبه ۲۹ بهمن در کلاتنری ۱۰۶ نامجو احضار و بازجوئی و مور تفتیش عقیده قرار گرفته و به شدت ضرب و شتم میشود . گفتنی است چند تن از دراویش با اطلاع از بازداشت وی، فوراً به این كلانتری مراجعه كردند که این امر منجر به آزادی آقای لباف و بازداشت نعمت‌الله ریاحی دیگر درویش گنابادی می‌شود. آقای نعمت‌الله ریاحی عصر همان روز به صورت پنهانی از کلانتری ۱۰۶ به دادسرای ناحیه هفت منتقل و از آنجا به مأمورین امنیتی تحویل داده شده است . این اتفاقات و جو ملتهب ادامه پیدا کرد تا عصر روز ۲۹ بهمن  که این درگیریها شکل تازه ای به خود گرفت و قضیه از آنجا شکل گرفت که جمعی از دراویش با تجمع در مقابل کلانتری ۱۰۶ نامجو خواستار آزادی نعمت الله ریاحی بودند که این تجمع مسالمت آمیز آنها با هجوم نیروهای یگان ویژه ناجا به کشتار ۳ مامور پلیس و دو بسیجی و ضرب و شتم شدید بسیاری از دراویش و کشته شدن ۵ تن از دراویش و تخریب منازل شهروندان و اتومبیلهای آنها و بازداشت بیش از ۳۰۰ تن از دراویش منجر گردید .

در این ماه :

دراویش گنابادی

به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی: سنگ قبر یاورمحمد ثلاث، درویش گنابادی که سحرگاه روز دوشنبه 28 خردادماه، در زندان رجایی‌شهر کرج اعدام شد، برای پنجمین بار متوالی در قبرستان دارالسلام بروجرد توسط افراد ناشناس تخریب شد. گفتنی است حکم اعدام محمد ثلاث علیرغم فشار افکار عمومی مبنی بر پذیرش اعاده دادرسی، سحرگاه دوشنبه 28 خردادماه در حالی اجرا شد که وی مدعی بود مقامات قضایی او را تحت شکنجه و ضرب و جرح وادار به اعتراف اجباری کرده‌اند. حکم اعدام ثلاث درحالی از سوی شعبه نهم دادگاه کیفری یک استان تهران به ریاست قاضی محمدی کشکولی صادر شده بود که از زمان بازداشت تا صدور حکم قصاص تنها یک ماه نیم طول کشیده است و وی در طول برگزاری جلسه اول به وکیل انتخابی دسترسی نداشت.

روند ستیز با دراویش گنابادی در این ماه نیز ادامه داشت به‌گونه‌ای که حقوق شهروندان درویش گنابادی در موارد ذیل نقض گردید.