نگرانی از وضعیت دراویش بازداشتی؛ اذیت و آزار خانواده آنها

فعالان نزدیک به دراویش گنابادی می‌گویند که با تعدادی از دراویش بازداشتی با خشونت رفتار می‌شود و خانواده بعضی از آنها نیز مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند.

به گزارش حقوق بشر در ایران ، فرهاد نوری، فعال حقوق دراویش در این باره گفته است که “هفته گذشته مأموران یکی از دراویش بازداشت شده را تهدید کرده‌اند که اگر همکاری نکند “در مقابل او به همسرش تجاوز خواهند کرد”.‌ هشت نفر از این افراد در بازداشتگاه اداره آگاهی تهران نگهداری می‌شوند که عمدتا محل رسیدگی به پرونده‌های جنایی است. آقای نوری می‌گوید به ظن پلیس این بازداشت شدگان با کشته شدن افراد در شب ناآرامی‌ها در اول اسفند مرتبط بوده‌ا‌ند و به همین دلیل “پرونده‌سازی و گرفتن اعترافات اجباری” علیه آنها در جریان است و از حقوق اولیه خود محروم هستند.

به گفته این فعال حقوق دراویش در یکی از موارد آزار و اذیت، هفته گذشته مأموران یکی از دراویش بازداشت‌شده را تهدید کرده‌اند که اگر همکاری نکند “در مقابل او به همسرش تجاوز خواهند کرد”.‌

تجمع تعدادی از دراویش گنابادی در شمال تهران در آخرین روز بهمن سال ۱۳۹۶ به درگیری با مأموران پلیس منجر شد که سه مأمور پلیس و یک بسیجی در جریان آن کشته شدند. در جریان اتفاقات گلستان هفتم در منطقه پاسداران تهران، تعداد زیادی از دراویش مورد ضرب و جرح قرار گرفتند و بیش از ۳۰۰ نفر از آنها بازداشت شدند.

تاکنون مرگ دست‌کم یکی از دراویش در هنگام بازداشت تأیید شده است. خانواده محمد راجی گفته بودند که او “در اثر ضربات وارده در حین بازجویی در بازداشتگاه پلیس” جان خود را از دست داده اما دادستان تهران مرگ او را در جریان بازجویی تکذیب کرده بود.

محمد ثلاث یکی دیگر از دراویش که به زیرگرفتن مأموران با اتوبوس و “قتل عمد” آنها متهم شده بود در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شده است.

فرهاد نوری می‌گوید دراویش زندانی در “بایکوت خبری” در رسانه‌های ایران از یک سو و “هجمه خبری” از سوی رسانه‌های حکومتی از سوی دیگر روبرو هستند.

آقای نوری می‌گوید از حدود ۳۷۰ نفری که در شب درگیری بازداشت شدند نزدیک به۳۵۰ مرد در زندان تهران بزرگ نگه‌داری می‌شوند و ۱۱ زن نیز در زندان قرچک در بازداشت به سر می‌برند.

فرهاد نوری به تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی گفت که قرار بازداشت موقت این افراد “برای ماه دوم هم تمدید شده است”.

به گفته او برای بعضی از این افراد قرار وثیقه یا کفالت صادر شده اما این قرارها “به بهانه‌های مختلف از جمله تعطیلی اجرا نشده و اجازه ورود وکیل به پرونده‌ها نیز داده نشده است.”

این فعال حقوق دراویش می‌گوید قوه قضاییه و سازمان زندان‌ها پاسخگوی خانواده دروایش بازداشتی نیستند.

پیش‌تر سایت مجذوبان نور خبر داده بود که تعدادی از دراویش بازداشت‌شده با عناوین “اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور، تبلیغ علیه نظام، شرکت در تجمعات غیرقانونی و اخلال در نظم و آسایش عمومی” تفهیم اتهام شده‌‌اند.

لازم به ذکر است که پیش‌تر در تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۱۸ (۲۹ اسفند ۱۳۹۶) مسئول سیاست حقوق بشری دولت آلمان، با اشاره به جریانات اخیر اعتراضات دراویش گنابادی گفته بود: «من نگران وضعیت دراویش گنابادی بازداشت‌شده در جریان اعتراضات و افزایش خشونت‌ها هستم.»

در نیمه‌شب ۱۴ بهمن‌ماه سال گذشته حضور پر تعداد نیروهای امنیتی و انتظامی در اطراف منزل دکتر نور علی تابنده با واکنش منفی سایر دراویش روبه‌رو شد، دراویش گنابادی در حمایت از قطب خود تجمعاتی در اطراف منزل دکتر تابنده تشکیل دادند. این تجمعات با دخالت نیروهای انتظامی و لباس‌شخصی به خشونت کشیده شد.

طی این درگیری صدها تن از دراویش معترض توسط نیروهای امنیتی با خشونت و ضرب و شتم بازداشت و به زندان منتقل شدند.

پیش از این فرهاد نوری، فعال حقوق دراویش ایران، اعلام کرده بود که حداقل ۵۰۰ درویش گنابادی بازداشت شده‌اند و وب سایت مجذوبان نور نیز اسامی دست‌کم ۳۰۰ درویش بازداشت شده را منتشر کرده بود.

جمهوری اسلامی همواره ادعا می‌کند که کسی را به دلیل باورهایش به زندان نمی‌اندازد. طبق اصل ۲۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز «تفتیش عقاید ممنوع است و هیچ‌کس را نمی‌توان به صرف داشتن عقیده‌ای مورد تعرض و مؤاخذه قرار داد».

اما کارکرد نهادهای مختلف جمهوری اسلامی برای مقابله با آنچه آن را “فرقه‌های انحرافی” می‌خوانند و یا رفتار حکومت با درویشان، بهائیان و یا وابستگان به جریان‌هایی مانند “عرفان حلقه” و حتی اعمال تبعیض علیه اهل سنت در ایران، چیز دیگری را نشان می‌دهد.