ارسال خبر توسط مهدی سرحدی mehdi sarhadi
خبرگزاری هرانا – در بازه زمانی ۱۱ اکتبر ۲۰۱۲ تا ۱۰ اکتبر ۲۰۱۳، حداقل ۵۳۷ نفر در نقاط مختلف ایران از راه حلق آویز اعدام شدند که این رقم در مقایسه با زمان مشابه در سال گذشته، ۹ درصد افزایش داشته است. صدور و اجرای حکم اعدام شهروندان در ایران، در حالی رخ میدهد که بسیاری از متهمان از دسترسی به یک روند عادلانه دادرسی محروماند.
در گزارش پیش رو، ضمن اعلام آمار سالانه اعدام و مقایسه آن با سال گذشته، با تکیه بر علم آمار، به پیش بینی وضعیت احتمالی اعدام ها در ایران، در سال آینده نیز پرداخته شده است.
هم چنین به شاخص ترین موارد در این حوزه، اعم از بیش ترین اعدام ها در یک روز، بیش ترین اعدام ها در ملاءعام و جنجالی ترین اعدام اشاره شده است.
عمده ترین منبع این گزارش، مجموعه اظهاراتی است که مقامات قضایی در گفتگو با رسانه های دولتی به صورت رسمی از صدور و اجرای حکم اعدام برای شهروندان خبر دادند و بخش دیگری از این گزارشات نیز توسط ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا) و یا سایر منابع مستقل و معتبر تهیه و تنظیم شده است.
جنجالی ترین اعدام
جنجالی ترین حکم اعدام سال، که با دخالت آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه برای دو متهم به زورگیری به نام های “علیرضا مافیها” و “محمدعلی سروری”صادر شده بود، بامداد ۱ بهمن ماه سال ۱۳۹۱(۲۰ ژانویه ۲۰۱۳) به اجرا در آمد. رئیس قوه قضائیه در سخنانی اعلام کرده بود “تفاوتی میان بهکارگیری سلاح سرد یا گرم وجود ندارد و (این اقدام) در حکم محاربه و مجازات آن نیز اعدام است.”
صدور و اجرای ضرب العجلی حکم اعدام(حدود ۲۰ روز) برای این دو متهم که فیلم زورگیری ایشان از یک شهروند در فضای مجازی در سطح گسترده منتشر شده بود و بازتاب فراوانی یافت، با هدف نشان دادن اقتدار و اراده پلیس و نهادهای قضایی در برابر تخلف هایی از این دست و هم چنین انتخاب محلی چون پارک هنرمندان برای اجرای حکم که مکانی فرهنگی تلقی می شود، انتقادات گسترده کارشناسان و اهالی هنر را به همراه داشت.
جنجالی ترین محل اجرای اعدام
ساعت ۷ صبح روز چهارشنبه ۲۷ دی ماه ۱۳۹۱(۱۶ ژانویه ۲۰۱۳) در ورزشگاه شهید مظهری شهرستان سبزوار، حکم اعدام فردی به نام “الیاس” که حدود ۲۳ سال سن داشت، به اتهام تجاوز به عنف اجرا شد و ماموران اجرای احکام، تماشاگران اعدام را در شرایطی در سکوهای محل تماشای فوتبال در ورزشگاه نشانده بودند که هیچ محدودیت سنی و جنسی برای تماشاگران در نظر نگرفته بودند.
اجرای این حکم در استادیوم فوتبال، واکنش و اعتراض فیفا را نیز با فرستادن نامه ای به فدراسیون فوتبال ایران به دنبال داشت.
بیشترین اعدام در یک روز
بیشترین اعدام ها در طی ۲۴ ساعت، در ۳۱ مردادماه سال ۱۳۹۲(۲۲ آگوست ۲۰۱۳) رخ داد و بر این اساس ۲۷ تن در شهرهای تبریز، هنیدجان، کرج، اردبیل، ارومیه، اراک و مشهد اعدام شدند که در نوع خود کم سابقه می نمود.
بیشترین اعدام در یک استان
بیشترین تعداد نفراتی که در ایران اعدام شدند از استان البرز می باشند که به دلیل وجود سه زندان قزلحصار، رجایی شهر و ندامتگاه کرج در این استان آمار بالایی را به خود اختصاص داده است. بدین ترتیب ۹۳ تن در استان البرز، ۴۲ تن در استان تهران و ۳۸ نفر مشترکا در استان های فارس و آذربایجان غربی اعدام شدند.
بیشترین اعدام در ملاء عام
فارس، استانی بوده که بیشترین تعداد نفرات و دفعاتی که در انظار عمومی حکم اعدام در شهرهای مختلف آن اجرا شده است. به طوری که هشت گزارش اجرای حکم اعدام در ملاءعام از این استان ثبت شده است و در آن ۲۳ نفر اعدام شدند.
بیشترین اعدام در یک زندان
زندان رجایی شهر کرج با ۴۷ نفر، بیشترین تعداد اعدامی های گزارش شده را به خود اختصاص داده است و پس از آن زندان مرکزی ارومیه با تعداد ۴۰ نفر و زندان قزل حصار با تعداد ۳۷ نفر در مقام های بعدی قرار دارند.
بیشترین نوع اتهامات
۶۲ درصد اعدام های صورت گرفته در طی مدت مورد اشاره، مربوط به جرائم مواد مخدر، ۱۳ درصد قتل و ۱۱ درصد آن مربوط به تجاوز به عنف بوده است.
صدور و اجرای حکم اعدام برای نوجوانان بزهکار
اعدام یک نوجوان بزهکار، که متهم به ارتکاب قتل در ۱۴ سالگی بود، در زندان کازرون پس از آنکه به سن قانونی (۱۸ سال) رسید؛ بحث برانگیز ترین مورد در این حوزه به شمار می رود. هم چنین یک نوجوان بزهکار دیگر به نام فرهاد که در سن ۱۷ سالگی مرتکب قتل شده بود نیز از سوی شعبه ۷۴ دادگاه کیفری تهران به اعدام محکوم شد. در زمان تهیه این گزارش و همزمان با روز جهانی مبارزه برای لغو حکم اعدام، شعبه ششم دیوان عالی کشور هم حکم اعدام یک نوجوان به نام “بهاءالدین قاسمزاده” را که در سن ۱۶ سالگی مرتکب قتل شده بود؛ به وی ابلاغ کرد.
بهترین مواضع برای محدودیت در صدور حکم اعدام
پارلمان کانادا، لایحهای را به تصویب رساند که بر اساس آن اعدامهای گسترده تابستان ۱۳۶۷ در ایران “جنایت علیه بشریت” خوانده شده است. اقدام پارلمان کانادا نخستین واکنش از سوی یک کشور محسوب میشود که در آن کشتار دهه ۶۰ “جنایت علیه بشریت” شناخته شده است.
مهمترین اقدام جهانی جهت محدود کردن اعدام
تصمیم دولت دانمارک برای قطع کمک های مالی خود به دفتر مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل که مهمترین منبع مالی دولت ایران برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر است؛ از مهمترین و موثرترین اقدامات جهانی در جهت تنبیه دولت ایران برای صدور فله ای حکم اعدام برای جرائم مربوط به مواد مخدر در ایران بود.
بهترین برنامه رسانه ای
برنامه تلویزیونی “ماه عسل” که از شبکه سوم صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، در سال های اخیر و در طی ماه رمضان، پخش می شود، یکی از معدود برنامه های فرهنگی موثر در زمینه تشویق خانواده های قربانیان برای گذشت از قصاص متهمین به قتل در ایران بود. دست اندرکاران این برنامه، روز هشتم مرداد ماه ۱۳۹۲(۳۰ جولای ۲۰۱۳) یک خانواده ایرانی را که چند روز قبل، از قصاص قاتل فرزند خود در ملاءعام گذشته بودند، به برنامه شان آورده بودند.
آمار صدور حکم اعدام
در طول یک سال گذشته دستگاه قضایی کشور دستکم ۱۰۶ تن از شهروندان را در شهرهای مختلف، آن هم به اتهاماتی به غیر از جرائم مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم کرده است. لازم به اشاره است مراحل دادرسی پرونده های زندانیان مواد مخدر تقریباً هیچ گاه رسانه ای نمی شود و این امر همواره مورد اعتراض گروه ها و سازمان های حقوق بشری بوده است.
آمار اجرای حکم اعدام
در طول یک سال گذشته(از ۱۱ اکتبر ۲۰۱۲ تا کنون) ۵۳۷ نفر که از سوی دستگاه قضایی به اعدام محکوم شده بودند، اعدام شدند. ۱۲ درصد این اعدام ها که بالغ بر ۶۷ نفر می شود در انظار عمومی اجرا شده است.
اکثر این اعدام ها با کمترین شفافیت در پروسه دادرسی و اجرای حکم همراه بوده است؛ به طوری که جنسیت ۶۱ درصد اعدام شدگان مشخص نیست و تنها جنسیت ۱۹ زن و ۱۸۹ مرد، محرز شده است. هم چنین دست کم هویت ۶۰ درصد اعدام شدگان به دلیل اینکه از سوی نهادهای قضایی گزارش شده است، نامعلوم است و تنها در برخی موارد که اعدام ها در ملاءعام صورت گرفته، هویت اعدام شدگان افشا شده است.
هم چنین ۴۰ درصد اعدام ها در ایران (۲۱۳ نفر) مخفیانه صورت گرفته است و دستگاه قضایی نه تنها جزئیات پرونده آن ها را به رسانه ها اعلام نکرده، بلکه از اطلاع رسانی در مورد اعدام ایشان در رسانه های دولتی سرباز زده است.
مقایسه آمار با سال گذشته
در طی ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱ الی ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲، ۴۸۸ نفر اعدام شدند که در مقایسه اجرای حکم اعدام در همین بازه زمانی در سال جاری، ۹ درصد افزایش در اجرای حکم وجود داشته است.
هم چنین در مقایسه اجرای این حکم در ملاء عام نیز شاهد افزایشی ۱۴ درصدی بوده ایم که در نوع خود بی سابقه بوده است. همان طور که اشاره شد، مردم استان فارس در طول یک سال گذشته شاهد بیشترین تعداد اعدام در ملاءعام بوده اند.
پیش بینی آمار سال آینده
بر اساس سی وی ۵۷ درصدی (۰.۵۷) بدست آمده در ۱۲ ماه گذشته، پیش بینی می شود در ماه نوامبر سال ۲۰۱۳ حداقل ۲۴ نفر و حداکثر ۸۸ نفر در ایران اعدام شوند. هم چنین بر همین منوال پیش بینی می شود در دسامبر حداقل ۱۳ و حداکثر ۴۷ نفر، در ژانویه ۲۰۱۴ حداقل ۲۲ و حداکثر ۸۰ نفر، در فوریه ۲۰۱۴ حداقل ۱۷ و حداکثر ۶۳ نفر، در مارس ۲۰۱۴ حداقل ۲۰ و حداکثر ۷۲ نفر، در می ۲۰۱۴ حداقل ۲۱ و حداکثر ۷۹ نفر، در ژوئن ۲۰۱۴ حداقل ۱۴ و حداکثر ۵۰ نفر، در جولای ۲۰۱۴ حداقل ۴۰ و حداکثر ۱۴۴ نفر، در آگوست ۲۰۱۴ حداقل ۳ و حداکثر ۹ نفر، در سپتامبر ۲۰۱۴ حداقل ۲۵ و حداکثر ۹۳ نفر و در ماه اکتبر ۲۰۱۴ حداقل ۳۲ و حداکثر ۱۱۸ نفر اعدام شوند.
برای دانلود کامل این گزارش اینجا کلیک کنید