متهمان باید در دادگاه‌های علنی و عادلانه محاکمه شوند

molavi-abdolhamid

شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید در مراسم نماز جمعه این هفته زاهدان با بیان اینکه «شریعت اسلام در مورد اعدام جانب احتیاط را مدنظر قرار داده است.»، در خصوص «تبعات منفی» اعدام بر خانواده‌ها و جامعه هشدار دادند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید، امام جمعه زاهدان در مراسم نماز جمعه (۱۵ مرداد ۱۳۹۵) این شهر، در واکنش به اعدام‌های اخیر در زندان رجایی‌شهر اظهار داشتند: در موضوع اعدام‌های اخیر عده‌ای از هم‌وطنان کُرد اهل‌سنت ما در زندان رجایی‌شهر کرج مسائل زیادی مطرح است. بنده نیز می‌‌خواهم در این مورد مطالبی عرض کنم. امیدواریم در این مورد اعتدال و میانه‌روی رعایت شود.
ایشان خاطرنشان کردند: در گذشته نیز بنده برخی از نظریه‌های فقهی خودم را که از قرآن و سنت برداشت شده‌اند، پیرامون بعضی از قوانین جزایی ازجمله اعدام بیان کرده‌ام. دیدگاه و برداشت فقهی اهل‌سنت در رابطه با موضوع اعدام این است که شریعت و فقه اسلام در مورد اعدام بسیار جانب احتیاط را مدنظر قرار داده است.
امام جمعه اهل‌سنت زاهدان با اشاره به «تبعات منفی اعدام» گفتند: اعدام تبعات منفی بسیار زیادی دارد. با اعدام یک نفر، علاوه بر اینکه زن و فرزندانش بی‌سرپرست می‌شوند و مشکلات زیادی برای آنان به‌وجود می‌آید، سبب ایجاد کینه و کدورت در دل‌ها نیز می‌شود. البته اعدام‌ها تبعات منفی دیگری نیز دارند که بیان همه آنها در این فرصت ممکن نیست.
مدیریت دارالعلوم زاهدان تاکید کردند: شریعت اسلام با توجه به پیامدهای ناگواری که مجازات «اعدام» دارد، همواره تلاش کرده است تا اعدام‌ها به حداقل برسند. شریعت اسلام برای کسانی که مرتکب قتل عمد می‌شوند و یا اینکه دست به راهزنی همراه با قتل می‌زنند حکم «قصاص» و «اعدام» را مشروع قرار داده است، و حتی فرموده است: «وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاهٌ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛ در قصاص برای شما زندگی موجود است. همچنین برای کسی که مرتکب عمل زنا شده باشد حکم «رجم» را تعیین کرده است، اما در این رابطه نیز شهادت ۴ شاهد را شرط قرار داده است. در مواردی که نص صریح کتاب و سنت برای آنها قصاص و مجازات تعیین کرده است، هیچ‌کسی نمی‌تواند حرفی بزند و اظهارنظری بکند. اما در سایر قتل‌هایی که تعزیرا انجام می‌گیرند، گنجایش اظهارنظر موجود است.
مولانا عبدالحمید در ادامه به قوانین جزایی موجود در قانون اساسی اشاره کردند و گفتند: در قوانین جزایی جمهوری اسلامی ایران آن‌جایی که بر اساس نصوص شرعی است کسی سخنی ندارد، اما آن‌دسته از قوانین جزایی که بر اساس دیدگاه علما و کارشناسان وضع شده‌اند قابل بررسی و تجدیدنظر هستند، زیرا این قوانین بر اساس اجتهاد و نظریه کارشناسی مقرر شده‌اند که ممکن است در مقابل آنها اجتهاد و نظریه‌ی دیگری قرار گیرد.
ایشان افزودند: بنده به عنوان یک هم‌وطن و شهروند ایرانی معتقدم برخی از قوانین جزایی در کشور باید مورد تجدیدنظر قرار گیرند و اعدام‌ها کاسته شوند و به حداقل برسند. وقتی ما زندگی پیامبر اکرم، صحابه، اهل‌بیت و حضرت علی را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که در دوران این بزرگان اعدام‌ها بسیار اندک بوده‌اند.
خطیب جمعه اهل‌سنت زاهدان اظهار داشتند: شیعه و سنی در مورد پیامبر اکرم و حضرت علی با هم اتفاق‌نظر دارند. ببینیم برخورد سیدنا علی رضی‌الله‌عنه با اسیران جنگی چگونه بوده است؟ حضرت علی رضی‌الله‌عنه در جنگ‌‌هایی که با اهل قبله داشتند همچون جنگ «جمل» و «صفین»، و نیز جنگ «نهروان» که با خوارج جنگیدند دستور دادند، کسی که با شما روبه‌رو شد و جنگید با او بجنگید، اما کسی را که فرار کرد یا سلاحش را بر زمین گذاشت رها کنید. ایشان همچنین دستور دادند زخمی‌ها را نکشید. اما نکته جالب آن است که سیدنا علی دستور آزادی اسیران خوارج را صادر کردند. حضرت علی رضی‌الله‌عنه نه‌تنها اسیران خوارج را نکشت بلکه پس از آزادی، با آنان گفتمان کرد و سعی کرد آنها را متوجه اشتباه‌شان بگرداند، به‌طوری‌که بسیاری از خوارج وقتی متوجه انحراف‌شان شدند توبه کردند و برگشتند.
مولانا عبدالحمید افزودند: سیدنا علی رضی‌الله‌عنه که برای تمام ما الگو است، چنان‌‌که فقهای ما وقتی در مسأله‌ای قول حضرت علی، حسن و حسین رضی‌الله‌عنهم و سایر صحابه و اهل‌بیت وجود داشته باشد اجتهاد را ترک می‌کنند و طبق قول این بزرگان فتوا می‌دهند. لذا در دوران پیامبر و صحابه اعدام‌‌ها بسیار محدود بوده‌اند.

متهمان باید در دادگاه‌های علنی و عادلانه محاکمه شوند

امام جمعه اهل‌سنت زاهدان خواستار محاکمه متهمان در «دادگاه‌های علنی و عادلانه» شدند و گفتند: ممکن است یک فرد یا گروهی مرتکب تندروی و افراط‌گرایی شود، کما اینکه امروزه جهان مملو از افراط‌گرایی است و در کشور ما نیز در بین شیعه و سنی افراد تندرو و افراط‌گرا وجود دارند. ما معتقدیم وقتی چنین افرادی دستگیر می‌شوند، اگر مباشرت در قتل داشته‌ و مرتکب آن شده‌اند و جرم آنها در دادگاه‌های عادلانه و علنی که در قانون اساسی آمده است، به اثبات رسید آنگاه قصاص شوند. قانون اساسی یک میثاق ملی است که شیعه و سنی و سایر ملت ایران آن را قبول دارند.
ایشان خاطرنشان کردند: بر اساس دیدگاه‌های فقهی به‌جز قاتل، کسانی که پشت صحنه بوده‌اند و مشورت داده‌اند باید تعزیر و زندان شوند. این افراد وقتی از عمل خودشان توبه کردند و اصلاح شدند، آزاد شوند. الحمدلله فضای زندان‌های عمومی در جمهوری اسلامی ایران به لحاظ داشتن برنامه‌های دینی از قبیل نماز و تلاوت قرآن خوب است، به‌طوری‌که بسیاری از زندانی‌هایی که گرفتار معامله مواد مخدر بوده‌اند یا فریب خورده‌اند اصلاح شده و توبه کرده‌اند؛ این‌ افراد باید آزاد شوند.
مولانا عبدالحمید با اشاره به اعدام‌های اخیر، آنها را «به‌دور از دوراندیشی و سعه‌صدر» دانستند و اظهار داشتند: در خصوص مسأله‌ی اخیر نیز گلایه‌ای که ما داریم این است که در آن، شرایط حساس منطقه در نظر گرفته نشده است.  شرایط فعلی شرایط بسیار حساسی‌ است و دشمنان همواره دنبال سوءاستفاده و ایجاد اختلاف و ناامنی هستند. علاوه بر استکبار جهانی، برخی از کشورهای منطقه نیز به امنیتی که در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، حسادت می‌ورزند و به هر قیمتی می‌خواهند این امنیت را از بین ببرند. لذا دست‌اندرکاران باید دوراندیشی و سعه‌صدر را مراعات می‌کردند.
ایشان تاکید کردند: هنوز هم توصیه ما آن است که این مسائل مراعات شوند و کسانی که قاتل و عامل مستقیم نیستند، مورد رأفت قرار گیرند. دین اسلام دین عدالت، رأفت و رحمت است. رسول اکرم صلی‌الله‌علیه وسلم، سیدنا علی رضی‌الله‌عنه در رابطه با مسائل اسرای جنگی از خودشان گذشت نشان داده‌اند. به اعتقاد ما اگر از رحمت و رأفت اسلامی کار گرفته شود مشکلات بهتر حل می‌شوند. اگر مردم و مسئولین با دوراندیشی و سعه‌صدر بیشتری به مسایل رسیدگی کنند مشکلات زودتر حل می‌شوند.
مولانا عبدالحمید همچنین خاطرنشان کردند: برای ما شیعه و سنی تفاوتی ندارد، بلکه برای ما اسلام و انسانیت مطرح است.

خانواده‌های اعدامیان آرامش خودشان را حفظ کنند

امام جمعه اهل‌سنت زاهدان در پایان خطاب به اهل‌سنت به‌ویژه اعضای خانواده و بستگان اعدام‌شدگان نیز گفتند: توصیه ما به اهل‌سنت بالاخص کسانی که در این مسأله متألم شده‌اند، آن است که احساسات خود را کنترل کنند و آرامش‌ خودشان را حفظ کنند تا به دشمنان قسم‌خورده که دنبال منافع خودشان هستند فرصت سوءاستفاده داده نشود.