گزارش‪ نقض حقوق پیروان ادیان فروردین ۱۳۹۵

کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان

گزارش ‪ نقض حقوق پیروان ادیان فروردین ۱۳۹۵

تهیه و تنظیم: كاويانی

گردآوری داده: حمیدرضا تقی پور دهقان تبریزی

ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر:

هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییر مذهب یا عقیده و ایمان می‌باشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.

ماده ۱۹ اعلامیه حقوق بشر:

 هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون [نگرانی] از مداخله [و مزاحمت]، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.

گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق اقلیت‌های دینی در ایران تا پایان فروردین ماه ۱۳۹۵ شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه می‌شود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب می‌شود.

در چنین شرایطی بدیهی است مدافعان حقوق بشر علیرغم دشواری بسیار، تنها می‌توانند حجم بسیار اندکی از نقض گسترده حقوق بشر در ایران را دیده‌بانی کرده و یا امکان تحقیق و مستند کردن در رابطه با گزارش‌های سایر گروه‌ها و رسانه‌ها را بیابند.

فشار بر اقلیت‌های دینی همچنان ادامه دارد :

حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آن‌ها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.

بازداشت‌ها و خشونت‌های هدفمند ارگان‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همچنان متوجه اقلیت‌های دینی در ایران است. در ایران اقلیت‌ها دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم می‌شوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت‌فشارهای بیشتری قرار دارند، آن‌ها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم‌اکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره می‌کردند، در زندان‌های اوین و رجایی شهر به سر می‌برند و ده‌ها تن از پیروان آن نیز در زندان‌های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس‌های طولانی شده‌اند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی تنها عبادت اقلیت‌های قومی عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی می‌شود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشیها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال می‌شود، آن‌ها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی می‌کنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزرش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت .

احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، در تازه‌ترین گزارش خود که در اکتبر 2015، مطابق با قطعنامۀ ۲۱/۲۸ شورای حقوق بشر به هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در اکتبر ۲۰۱۵ ارائه گردید، متذکر شد که در بررسی دوره‌ای جهانی ایران٬ دولت 10 توصیه از 20 توصیه ای که درنتیجه بررسی دوره ای جهانی سال 2010 ایران در مورد رفتاربا اقلیتهای مذهبی به کشور ارائه شده بود را پذیرفت که بیشتر آنها ظاهرأ هنوز انجام نشده است  دولت 8 توصیه از 36 توصیه های مربوط به آزادی مذاهب را نیز بررسی دوره ای جهانی خود در مارس 2015 پذیرفت. همچنین وی یادآور شد که قانون اساسی ایران مدارس فقهی غیر شیعه را به رسمیت می شناسد، وهمچنین ادیان زرتشتی ، یهودیت و مسیحیت را بعنوان مذاهب اقلیت به رسمیت می شناسد . تحت قانون ، پیروان این ادیان آزاد هستند تا مناسک و مراسم مذهبی خود را به جا بیاورند ، به امور شخصی خود بپردازند وبر اساس اصول دین خود، به آموزش مذهبی بپردازند. اما گزارش ها نشان می دهد که اعضای این ادیان ، از جمله مسیحیان و به ویژه مسیحیانی که سابقأ مسلمان بوده اند، همچنان با محدودیت های شدید روبرو هستند. پیروان ادیانی که به رسمیت شناخته نشده اند، مانند آیین بهایی، با محدویتهای شدید و تبعیض روبرو هستند و طبق گزارش ها برای انجام مسالمت آمیز باورهای دینی خود مورد پیگرد قضایی قرار می گیرند. 

اهل سنت

 اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده‌خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.

مراعات حقوق قانونی اهل سنت، خواسته همه اهل سنت است. شیعه و سنی ایرانی هستند. ایران نه‌فقط متعلق به شیعه است و نه‌تنها متعلق به سنی است، لذا نباید حقوق این دو گروه در کشور متفاوت باشد.

رژيم ايران طبق برنامه‌ای كه جديداً آن را طراحي كرده می‌خواهد آمار زندانيان اهل سنت در زندان رجايي شهر را كاهش دهد، بدون اينكه آن‌ها را آزاد كند، تعداد زيادي از زندانيان اهل سنت را به زندان‌های مختلف انتقال داده كه غالباً به شهرهاي خودشان فرستاده نشدند‪.

آگاهان به مسائل اهل سنت در ایران معتقدند که اهل سنت بدترین دوران پس از انقلاب ۱۳۵۷ را پشت سر می‌گذارند. آن‌ها همچنین هشدار می‌دهند که ادامه روند کنونی وحدت شیعه و سنی» در کشور را به مخاطره خواهد انداخت.

زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و به‌صورت مدام  از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.

ماده ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. بااین‌حال در کنار سایر اقلیت‌های دینی در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از سه دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علی‌رغم این‌که مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و به‌جا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.

اهل سنت با مجموعه‌ای از این فشارها از قبیل ایجاد شورای برنادییزی مدارس علوم دینی اهل سنت، ممنوع التدریس کردن اساتید علوم دینی اهل سنت، محرومیت دانشجویان اهل سنت از تحصیل و ممنوع‌الخروج کردن بسیاری از دانشجویان اهل سنت که در مدارس دینی خارج کشور تحصیل می‌کنند و ممانعت از برگزاری نماز جماعت در اعیاد اسلامی برای اهل سنت ایران، مواجه هستند،به‌خصوص در شهر تهران گفته می‌شود بیش از یک‌میلیون سنی در آن زندگی می‌کنند اما از حق ساختن مسجد و برگزاری مراسم و اعیاد خود محروم هستند.

در این ماه:

به گزارش کمپین فعالین بلوچ به نقل از هرانا عوامل مسلح ناشناس روز جمعه به روی مردمی که در حال خروج از مسجد اهل سنت خاش بودند آتش گشودند. در پی این تیراندازی یک شهروند به قتل رسید. گزارش ویدیویی پیش رو به لحطات پس از ترور اختصاص دارد. روز جمعه سیزدهم فروردین، عوامل مسلح ناشناس سوار بر دو دستگاه موتور سیکلت، به سوی مردمی که بعد از نماز جمعه در حال خروج از مسجد جامع اهل سنت خاش (قبا) بودند آتش گشودند.

به گزارش کمپین فعالین بلوچ- ملک محمد آبادیان بخاطر رسانه ای شدن درخواست سپاه از فرزندش عبدالهادی آبادیان برای شرکت در جنگ سوریه احضار شد. پس از آنکه درخواست سپاه از عبدالهادی آبادیان فرزند ملک محمد آبادیان زندانیان سیاسی سابق زندان مرکزی زاهدان رسانه ای شد، ملک محمد آبادیان توسط اطلاعات سپاه احضار و مورد تهدید قرار گرفت.

به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کمپین فعالین بلوچ، مومن بارکزهی امام جماعت مسجد النبی روز سه شنبه ۱۷ فروردین پس از آنکه به گفته وی ”تصاویر تخریب خانه های مردم در منطقه توحید آباد معروف به منطقه برفی میرجاوه را منتشر کرده” بازداشت شده است.

به گزارش کمپین فعالین بلوچ مولوی نور الدین کاشانی فرزند خدا داد روحانی اهل سنت اهل زاهدان از مرداد ماه ۱۳۹۲ تا کنون در وضعیت بلاتکلیف در زندان مرکزی زاهدان به سر می برد. این زندانی در تاریخ ۱۶- مرداد – ۱۳۹۲ در حالی که بعد از ادای نماز صبح به منزل بر می گشت توسط ماموران سپاه پاسداران بازداشت شد. یک منبع مطلع از بستگان وی به فعالین بلوچ گفت: ” از ابتدای دستگیری نامبرده تا همکنون، چندین نوبت، علماء، ریش سفیدان، نمایندگان مردم در مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی به‌گونه‌ی دسته‌جمعی بی‌گناهی او را شهادت داده و از حکومت تقاضای آزادی او را کرده‌اند؛ اما مسئولین نظام نه تنها در آزادی او تا کنون وارد عمل نشده‌اند که او را به‌صورت رسمی و قانونی محاکمه هم نکرده اند .

به گزارش کمپین فعالین بلوچ بازداشت شدگان نصیر آباد با گذشت بیش از ۴۶۰ روز همچنان در بلاتکلیفی بسر می برند. ۱۰ نفر از جوانان نصیرآباد که در ۱۴دی ۹۳ بازداشت شدند همچنان در بلاتکلیفی بسر می برند. مسئولان امنیتی اتهامات امنیتی چون ترور ماموران نیروی انتظامی و بسیج و معلمان را به آنها نسبت داده اند اما این جوانان در ملاقات با خانواده های خود گفته اند “برای اخذ اعتراف های دیکته شده مورد شکنجه” قرار گرفته اند.

در این ماه و در ادامه روند ستیز با اهل سنت، حقوق آنان به شرح ذیل نقض گردید:

بهاییان

ایران، کشوری که در آن بهاییان یکی از بزرگ‌ترین اقلیت مذهبی را تشکیل می‌دهند، آئین بهایی هنوز یک «فرقه مرتد» تلقی می‌شود. . این مشهور است که بهاییان به دنبال صلح هستند، قدرت سیاسی نمی‌خواهند و تهدید امنیتی ایجاد نمی‌کنند. بااین‌حال رژیم دینی ایران آن‌ها را تحت تعقیب قرار می‌دهد. از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، بهاییان به‌طور سامانمند و روشمند از دسترسی به تحصیلات عالی و همچنین حق اشتغال محروم بوده‌اند؛و اگر پیگیر حق از دست رفته خود باشند با اتهامات واهی و زندان و تهدید مواجه میگردند و همواره در معرض دستگیری‌های بدون مجوز قانونی و حبس قرارگرفته‌اند. از جمله اخراج‌شدگان سال گذشته می‌توان از شمیس پورشاهرضایی، دانشجوی رشته نمایش نام برد که با وجود کسب رتبه ۱۳۸ آزمون سراسری و رتبه ۱۰ آزمون عملی، به دلیل اعتقادات مذهبی از ادامه تحصیل در دانشگاه بازماند. بهائیان هرگز قادر نبوده‌اند به‌طور علنی از تعالیم دینی خود پیروی کنند. آنها تقریباً در تمام مراحل زندگی مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند. کمیسیون بین‌المللی آزادی مذاهب آمریکا گزارش داده که کودکان بهایی به همراه مادرانشان زندانی می‌شوند. آن‌ها از دانشگاه، تأسیس مدرسه و تأسیس عبادتگاه منع هستند. مقامات ازدواج آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند و رسانه‌های ایران بهاییان را پلید می‌شمارد. وقتی بهاییان می‌میرند خویشان آن‌ها نمی‌توانند وارث آن‌ها باشند و با گرفتن گواهی فوت مشکل‌دارند و اغلب شاهد خراب کردن قبر‌هایشان هستند، که این کار نه‌تنها توسط خرابکاران، بلکه توسط خود دولت نیز انجام می‌شود. در شرایطی که امید می‌رفت باروی کار آمدن دولت جدید که نام تدبیر و امید بر خود نهاده ، وضعیت حقوق بشر در ایران بهبود یابد و اکثر زندانیان سیاسی و عقیدتی از زندان رهایی یابند، باگذشت زمان وضعیت حقوق شهروندی بدتر شده و دور جدیدی از بازداشت‌ها و دستگیری‌ها آغازشده است. هر روزخبری از دستگیری یک فعال سیاسی، عضوی از اعضای جنبش دانشجویی یا کارگری، روزنامه‌نگار یا کنشگر اجتماعی منتشر میشود یا سایت خبری و رسانه‌ای توقیف و تعطیل میشود. انتظار می‌رفت در شرایط حاکمیت دولت حسن روحانی فضای زندان‌ها و وضعیت زندانیان عقیدتی – سیاسی دچار تحول شود و بسیاری از زندانیان دربند و در حصر آزاد شوند و تمام اصول قانون اساسی بلااستثناء اجراشده و همان‌گونه که رئیس‌جمهور در زمان مبارزات انتخاباتی وعده داده بود “حقوق شهروندی ” پایه و مبنای برخورد با تمام آحاد ملت باشد؛- وعده‌ای که به نظر می‌رسد بی‌اساس و توخالی بوده و دست‌کم مبنای عمل وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی قرار گرفته است. این اخبار و گزارش‌ها همچنین حاکی از شدت یافتن موارد احضار شهروندان بهایی به دادستانی برای ابلاغ حکم یا دستگیری و اعزام آن‌ها به زندان است. اکثر قریب به‌اتفاق این افراد را محکومانی تشکیل می‌دهند که پیش از آن احکام قضائی‌شان صادرشده، اما در پی روی کار آمدن دولت تدبیر و امید اجرای احکام آن‌ها مدتی به عهدهٔ تعویق افتاده بود. نکتهٔ درخور تأمل اینکه بازداشت‌های اخیر اغلب در کوچه و خیآبان و در محل کار و زندگی شهروندان بهایی صورت گرفته است و در آستانهٔ ششمین سالگرد زندان رهبران بهایی موسوم به گروه “یاران ایران” است.

حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران برخلاف وعده‌های پیشین (برابری برای همه ایرانیان) در اظهاراتی اعلام نمود: “دولت خواستار آن است که جایگاه همه ادیانی که قانون اساسی آن‌ها را به رسمیت شناخته، حفظ و پیروان این ادیان بتوانند به حقوق مشروع خود برسند و در این راستا اگر مشکلی هم وجود دارد، باید رفع شود.” ازآنجایی‌که بهاییان جزء دین‌های رسمی کشور نیستند اظهارات آقای روحانی امید پیروان این آئین را به تغییراتی که انتظار داشتند، ناامید کرد.

بهاییان ایران پس از انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها از تحصیل عالی در دانشگاه‌های ایران محروم هستند، عده‌ای از بهاییان برای مقابله با اخراج دانشجویان بهایی در سال ۱۳۶۶ اقدام به تأسیس موسسه آموزش عالی آنلاین نمودند، اما دستگاه قضایی کشور در دی ماه سال ۱۳۹۰ کلیه مدیران و اساتید آن را بازداشت کرد، کامران مرتضایی، کیوان رحیمیان، فؤاد مقدم، امان‌الله مستقیم، شاهین نگاری، نوشین خادم، فاران حسامی، کامران رحیمیان، ریاض سبحانی، رامین زیبایی، فرهاد صدقی و محمود بادوام افرادی بودند که در این رابطه احکام سنگینی دریافت کردند، سال گذشته دو شهروند بهایی مرتبط با این دانشگاه بهنام‌های طلوع گلکار و نسیم باقری بازداشت و به ترتیب به پنج سال و چهار سال حبس تعزیری محکوم شدند. اخراج معدود دانشجویان بهایی در دانشگاه‌های کشور همچنان ادامه دارد.

انتقال دانش و تجربه بشری، جز از طریق آموزش امکان‌پذیر نیست  و به همین دلیل حق تحصیل یکی از حقوق بنیادی بشر در مواد ۲۶ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۲ ماده ۱۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و مواد ۱۳ ، ۱۴ و ۱۵ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که همگی بر حق تحصیل بدون هیچ نوع تبعیض از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده دیگر یا اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، نسب یا هر وضعیت دیگر شناخته‌شده و بر آن تأکید شده و دولت ایران موظف است تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای ایجاد شرایط مناسب جهت بهره‌مندی همه شهروندان از این حق طبیعی فراهم کند و کلیه موانعی را که در اثر شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مسیر رسیدن شهروندان به این حق قرار می‌گیرد، مرتفع سازند.

ممانعت از کسب‌وکار بهاییان یکی دیگر از فشارها و آزار و اذیت‌هایی است که بهاییان با آن مواجه هستند، پلیس اداره اماکن که وابسته به نیروی انتظامی است در نقاط مختلف کشور که سرکشی ماهانه به محل کسب شهروندان دارند، در اکثر مواقع محل کسب بهاییان را به دلیل عدم اجازه کسب، پلمپ می‌کنند.

احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، در تازه‌ترین گزارش خود که بیستم اسفند ماه/ دهم مارچ ۲۰۱۶ در سی و یکمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو ارائه داد، از افزایش فشارهای امنیتی بر جامعه بهاییان ایران شدیدا انتقاد کرده است. احمد شهید گفته است نکته نگران‌کننده این است که «متاسفانه دولت ایران در پاسخ به نگرانی‌های من همواره از بهاییان به عنوان فرقه یاد می‌کند و آن‌ها را دشمن مردم ایران می‌شمارد . آمارها نشان می‌دهند که هر چند تعداد زندانیان بهایی در پایان سال ۹۴ از تعداد زندانیان سال قبل کمتر شده است (در پایان سال ۹۳، تعداد زندانیان بهایی حدود ۸۰ نفر بود ولی در انتهای سال ۹۴، این تعداد به ۵۰ نفر کاهش پیدا کرد)، اما فشارها بر بهاییان کاهش نیافته است. وی همچنین عنوان داشت که ادعا می شود که مقامات همچنان به احضار، بازجویی و دستگیری بهاییان ادامه می دهد وکسب و کار متعلق به پیروان این آیین را می بندد. گزارشگر ویژه همچنین گزارشهایی در مورد تخریب اماکن فرهنگی  و اموال اعضاء جامعه بهاییت دریافت کرده است . این موارد ظاهرأ  شامل تخریب منزلی که متعلق به یکی از رهبران جامعه بهایی آقای جمال الدین خانجانی بود نیز است.

در این ماه:

اژانس کُردپا: دکتر فرهاد ثابتان، سخنگوی جامعه جهانی بهائی محرومیت تحصیلی دانشجویان بهائی را محرومیتی کاملاً با آگاهی و طرّاحی مقامات دولتی عنوان نمود و چنین تبعیض‌هایی را نهادینه توصیف کرد. طی سال‌ها اخیر، فشار بر پیروان آیین بهایی در ایران به صورت سیتماتیک افزایش یافته است و این فشارها خود را در سرکوب، بازداشت و محرومیت پیروان آیین از هرگونه حقوق شهروندی نشان می‌دهد، آژانس خبررسانی کُردپا جهت اطلاع بیشتر از وضعیت بهائیان در ایران با دکتر فرهاد ثابتان، سخنگوی جامعه جهانی بهائی مصاحبه‌ای را انجام داده .

خبرگزاری هرانا – دلارام اکبری شهروند بهایی ساکن ساری و دانشجوی دانشگاه قدسیه این شهر در رشته نرم افزار کامپیوتر پس از پشت سرگذاشتن ترم اول تحصیلش در این دانشگاه در تاریخ ۲۳ دی ماه ۱۳۹۴ اخراج گردید. دلارام که علاوه بر محروم شدن از تحصیل به دلیل باورهای دینی اش و پیوستن به خیل عظیم دانشجویان محروم از تحصیل بهایی در ایران، شاهد بوده است که چطور حقوق اولیه سایر اعضای خانواده اش نیز به همین دلیل مشترک نقض شده، با نگارش رنجنامه ای که در پی می آید، وجدان های بیدار را به پرسش گرفته است.

صبح روز سه شنبه ۱۸ اسفند ماه ۱۳۹۴، بهزاد ذبیحی ماهفروجکی، شهروند بهایی ساکن شهرستان ساری برای بار چهارمین بار در پنج سال اخیر بازداشت و همان روز مغازه اش نیز پلمپ شد. این سومین بار است حکم پلمپ برای مغازه ی او صادر شده است.  او هفت روز به قید وثیقه ۹۰ میلیون تومانی از زندان اداره اطلاعات ساری آزاد شد، هفت روزی که با موارد متعدد نقض حقوق متهم از جمله جلب غیرقانونی، توهین، شکنجه، ارشاد مذهبی، تشکیل جلسه مناظره مذهبی، ممنوعیت از ملاقات، پلمپ  واحد صنفی و طرح سوالات غیر مرتبط با اتهام همراه بود .

به گزارش هرانا روز سه‌شنبه سوم فروردین تارنمای مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، دلارام اکبری می‌گوید در روز ثبت‌نام اعلام کرده که بهایی است اما ثبت‌نام شده و توانسته تحصیل را در دانشگاه ساری آغاز کند اما مسئولان دانشگاه در دی‌ماه ۱۳۹۴ و در هنگام برگزاری آخرین امتحان ترم مانع حضورش در جلسه برگزاری امتحان شده‌اند. دلارام اکبری افزود که مسئولان دانشگاه گفته‌اند او را به «اشتباه» ثبت‌نام کرده‌اند. این دانشجوی بهایی محروم از تحصیل می‌گوید که از او خواسته شده تا به ستاد خبری اطلاعات ساری مراجعه کند اما خودداری کرده است.

به گزارش کمپین نه به آزار و زندان هموطنان بهایی:۲ شهروند بهایی پس از نزدیک به ۳سال تحصیل در دانشگاه پیام نور درشهر ارومیه اخراج شدند و از ادامه تحصیل بازماندند. بنا به گزارش رسیده از یکی از منابع نزدیک به این ۲ شهروند بهایی,سحر پناهی دانشجوی رشته ادبیات فارسی محض در ترم پنجم و نوید مقدم دانشجوی رشته مهندسی برق و الکترونیک ترم پنج,با مراجعه به سایت پیام نور دانشگاه با تیتر محرومیت از تحصیل مواجه شدند. این دو شهروند بهایی پس از پیگیری از دانشگاه و سپس پیام نور استان جواب قانع کننده ای دریافت نکردند و صرفا به دلیل بهایی بودن از دانشگاه اخراج و از ادامه تحصیل  باز ماندند.

به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از کمپین نه به آزار و زندان هموطنان بهایی سارا شکیب، دانشجوی رشته آمار و کاربردها در دانشگاه سراسری کاشان، به دلیل اعتقاد به آیین بهایی از دانشگاه اخراج شد. این شهروند بهایی می گوید: “مسئول رفاه داشجویی گفتند نهاد رهبری متوجه شده است که شما بهایی هستید. برای اینکه ریاست دانشگاه نفهمد و از حق تحصیلت محروم نشوید، به دانشگاه اصفهان درخواست انتقالی بدهید”. لازم به ذکر است که رئیس حراست دانشگاه کاشان به این شهروند بهایی اعلام داشته است که با توجه به مصوبه ی شورای انقلاب، بهائیان حق تحصیل ندارند.

وب سایت کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران می‌گوید ۲۴ شهروند بهایی که در سال ۹۱ در استان گلستان دستگیر شده بودند، در مدت بازداشت «مورد ضرب و شتم» قرار گرفته‌، «متهم به روابط نامشروع شده‌» و با روش‌های دیگری از جمله سرد نگهداشتن سلول «شکنجه» شده‌اند. به گفته این وب سایت، ۱۲ نفر از این بهائیان که مهرماه ۹۱ بازداشت شده بودند، نهم آذر ماه‌‌ همان سال در نامه‌ای به رییس دادگستری استان گلستان خواستار رسیدگی به این موضوع شده بودند اما «تاکنون هیچ پاسخی نگرفته‌اند .

یک منبع آگاه به پرونده ۲۴ شهروند بهایی که مجموعا به ۱۹۳ سال حبس محکوم شده اند به کمپین بین الملی حقوق بشر در ایران گفت ۱۲ نفر از این افراد که در مهرماه ۱۳۹۱ دستگیر شدند توسط بازجویان اداره اطلاعات استان گلستان شکنجه و ۱۲ نفر دیگر که در تاریخ های دیگر دستگیر شدند  با آزارهای لفظی و روحی شدیدی مواجه شده‌اند. دوازده نفر از این بهاییان پس از آزادی از زندان نامه ای خطاب به ریاست دادگستری کل استان گلستان برای رسیدگی به این موضوع نوشته اند اما تاکنون هیچ پاسخی نگرفته اند. در این نامه که نسخه ای از آن در اختیار کمپین قرار گرفته است شرح جزییات شکنجه ها برای هر کدام از دستگیر شدگان نوشته شده است.

روحیه صفاجو، سرمد شادابی و تارا هوشمند، امروز یکشنبه ۸ فروروین ماه ۱۳۹۵، از زندان اوین آزاد شدند. سرمد شادابی، تارا هوشمند و روحیه صفاجو، سه جوان بهایی که پیش تر از سوی مأموران وزارت اطلاعات بازداشت‌شده بودند، به قید وثیقه پس از بیست روز از زندان اوین آزاد گشتند. قرار وثیقه سرمد شادابی ۲۰۰ میلیون تومان و دو شهروند بهایی دیگر ۵۰ میلیون تومان اعلام شده است .

روند ستیز با بهاییان در این ماه نیز ادامه داشت به‌گونه‌ای که حقوق شهروندان بهایی در موارد ذیل نقض گردید.

مسیحیان

جمهوری اسلامی کمر به نابودی مسیحیت بسته است، واقعیتی است تلخ در مورد جفا بر مسیحیان ایران؛ مسیحیانی که به خاطر دگراندیشی و تغییر دین از سوی حکومت مذهبی جمهوری اسلامی مورد اتهام و محکومیت قرار می‌گیرند. ضرب و شتم، شکنجه و تهدید به مرگ برای مسیحیان ایرانی تبدیل به امور عادی شده است. جفا بر مسیحیان در کشورهای اسلامی رو به رشد است و روزانه مسیحیان بسیاری از سوی مسلمانان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. در جمهوری اسلامی ایران نیز، تعداد بی‌شماری از مسیحیان به خاطر تغییر دین و فعالیت‌های مذهبی‌شان زندانی‌شده، مورد اتهام و محکومیت قرار می‌گیرند. لازم به توضیح است که جمهوری اسلامی ایران در ابتدای سال  2016میلادی در رتبه نهم رده‌بندی کشورهایی قرار گرفت که مسیحیان را به‌شدت آزار می‌رسانند. در حال حاضر بر اساس گزارش سازمان‌های مدافع حقوق مسیحیان در ایران گفته می‌شود تعداد زیادی از مسیحیان شناخته‌شده تنها به جرم‌هایی نظیر اقدامات بشارتی و یا آموزش و پخش انجیل در زندان به سر می‌برند و بسیاری از نوکیشان مسیحی تحت جفا قرارگرفته و با ضربات شلاق به جرم روزه‌خواری و شرب خمر در مراسم عشاء ربانی یا شکنجه و آزار در سلول خود در زندان‌های ایران مواجه شده و بعضاً حتی تحدید به مرگ شده‌اند. فشار دستگاه‌های امنیتی و قضایی بر کلیساها همچنان ادامه دارد و در ادامه‌ سلسله محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی مسئولان امنیتی، کلیساهای تبشیری رسمی، کلیسای جماعت ربانی مرکز در تهران، کلیسای پروتستان عمانوئیل، کلیسای انجیلی پطرس واقع در تهران و … یا به‌اجبار تن به همکاری با نهادهای امنیتی و تن دادن به خواسته‌های آنان مبنی بر افشای فهرست اعضای این کلیساها به همراه سایر مشخصات ایشان من‌جمله شماره‌ ملی، بستن درهای خود را به روی ایمان‌داران و نوکیشان مسیحی فارسی‌زبان و عدم برگزاری مراسم به زبان فارسی داده‌اند و یا به‌کل تعطیل، رهبران آنان جمهوری مانند  روبرت آسریان دستگیر و با احکام غیرمنصفانه و بلندمدت مواجه شده‌اند. حتی کلیساها از پذیرش فارسی زبانان خودداری میکنند و باید مراسم خود را به زبان غیر از فارسی برگزار نمایند . صدور احکام حبس برای مسیحیان ایران‌ همچنان ادامه دارد؛ با این‌که در قانون اساسی ایران آزادی دینی مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان به رسمیت شناخته‌شده ولی عملکرد حکومت در برابر تبلیغات دینی و اجرای مناسک مذهبی آنان تاکنون نشان داده است که اصول مندرج در قانون اساسی در مورد آزادی دین و مذهب و عدم تفتیش عقاید، تنها سرپوشی برای نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی و دینی در ایران بوده است. در قانون اساسی ایران مذهب شیعه‌ جعفری تنها مذهب رسمی ایران بوده و ارگان‌های مذهبی و امنیتی حکومت ایران تبلیغ اصول و مبانی این ادیان و مذاهب را تهدیدی برای ایدئولوژی غالب حکومتی قلمداد می‌کنند و این مسئله یکی از عمده دلایلی است که حاکمیت به‌واسطه‌ی آن، پیروان و مبلغین مسیحیت را سرکوب و با بستن کلیسای آنان، راه را برای تبلیغات دینی این اقلیت مذهبی، سد می‌کند.

احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، در تازه‌ترین گزارش خود که در اکتبر 2015 منتشر گردید، متذکر شد که طبق گزارش ها، مسیحیان همچنان برای فعالیت در کلیساهای خانگی غیر رسمی مورد پیگرد قضایی قرار می گیرند به عنوان نمونه در تاریخ اول مارس 2015 ، کشیش ویکتور بت تمرز، رهبر سابق کلیسای آشوری پنطیکاستی واقع در خیدی شهرآرا تهران که در دسامبر 2014 در زمانی که در حال انجام مراسم کریسمس در منزلش بود دستگیر شدو به اتهام « تبلیغ علیه نظام » و « تبلیغ برای مسیحیت انجیلی » و « تاسیس کلیساهای خانگی » تفهیم اتهام شده بودند را تایید کرد.درپاسخ دولت ایران اعلام داشت نیازی به تاسیس کلیسای جدید نیست چون کلیساهای فعلی پاسخ گوی نیارهای اقلیت های مذهبی هستند واشاره کرد که فعالیت های کلیساهای خانگی غیرقانونی محسوب می شوند.

در این ماه:

به گزارش «محبت نیوز» مسیحیان ایرانی به ویژه نوکیشان مسیحی روزهای سختی را در سایه حکومت نظام سیاسی جمهوری اسلامی سپری می کنند. طی هفته های گذشته  خبرهایی از سوی برخی رسانه ها از بازداشت و دستگیری جمعی از نوکیشان مسیحی در چند شهر ایران منتشر شد که آژانس خبری مسیحیان ایران محبت نیوز هنوز نتوانسته این موارد را از سوی منابع خود تائید کند با این حال همچنان در جمهوری اسلامی “نوکیشان مسیحی” روزهای سختی را در سایه حکومت نظام سیاسی جمهوری اسلامی سپری می کنند. دستگیری های خودسرانه، تهدید به قتل یا اعدام و شکنجه ها روحی و جسمی جامعه نوپای مسیحیان فارسی زبان ایران را تهدید می کند. در حالیکه از نظر مبانی فکری و عقیدتی اسلام تشیع، اسلام میانه رویی است، اما برخوردهای سخت جمهوری اسلامی با اقلیت های غیرمسلمان و گاهن مسلمان شیعه مانند دراویش بسیار سخت و بیرحمانه است. با گذشت بیش از ٢ سال از ریاست جمهوری حسن روحانی وضعیت اقلیت های غیرمسلمان نه تنها بهبود نیافته بلکه بدتر شده است.

به گزارش «محبت‌نیوز»  ابراهیم فیروزی، نوکیش مسیحی که ایام محکومیت خود را در زندان رجایی شهر کرج سپری می کند، در واکنش به انتصاب محمد جعفر منتظری نامه ای سرگشاده خطاب به وی نوشته که در پی می آید. به نوشته تارنمای مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، ابراهیم فیروزی که ایام محکومیت خود را در زندان رجایی شهر کرج سپری می کند با تکیه بر تجربه و مشاهدات خود در نامه‌ای سرگشاده خطاب به دادستان جدید نوشته .

دراویش گنابادی

دراویش نعمت‌الله‌ی گنابادی ازجمله اقلیت‌های مذهبی در ایران هستند که برخورد با ایشان در طی سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. دراویش گنابادی جمعیتی چندمیلیونی از دراویش شیعه را در سراسر ایران شامل می‌شوند که سبک دین‌داری صوفیانه متفاوتی با تشیع فقاهتی رهبران جمهوری اسلامی دارند و خود را جمعیتی خواهان صلح و برادری و البته غیرسیاسی می‌دانند. اعتقادات دراویش گنابادی، گستردگی پیروانشان در سراسر کشور و پیروی آن‌ها از نظرات قطب دراویش و رهبر معنوی‌شان، دکتر نورعلی تبنده، از سوی جمهوری اسلامی تهدیدی امنیتی به‌حساب می‌آید. سابقه سیاسی و اجرایی دکتر تابنده در اوایل انقلاب و اعتبار و محبوبیت ویژه‌ای که در میان پیروانش و در جامعه دراویش دارد، بر نگرانی مقامات امنیتی افزوده است. طی سالیان گذشته حکومت ایران برخلاف تعهدات بین‌المللی خود درزمینهٔ احترام به میثاق حقوق مدنی و سیاسی و موازین حقوق بشر، ازجمله حق آزادی مذهب که شامل آزادی ابراز مذهب یا معتقدات خود در عبادات و اجرای آداب و اعمال و تعلیمات مذهبی می‌باشد، نه‌تنها حق برگزاری مناسک و مراسم مذهبی برای دراویش گنابادی را زیر پا گذاشته است بلکه به برخورد قضایی و امنیتی با آنان پرداخته است. بزرگ‌ترین و اساسی‌ترین مشکل دراویش ایرانی رعایت نشدن حقوق شهروندی آنان است و این مشکل نه از طرف دولت کنونی بلکه از طرف تندروهای مذهبی و گروه‌های افراطی ایجاد می‌شود که در ساختار سیاسی حاکمیت نفوذ کرده و همچنین از طریق بعضی مراجع تقلید سر‌شناس حکومتی مانند نوری همدانی و مکارم شیرازی و… در قم حمایت می‌شوند.

در این ماه :

به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از مجذوبان نور روز گذشته سه درویش گنابادی با نام‌های ابراهیم فضلی، محمدعلی سعدی و اصغر کریمی پس از گذشت یک ماه بازداشت از زندان عادل‌آباد شیراز آزاد شدند. اسفندماه سال گذشته، این سه درویش ساکن شهرستان سروستان که پس از مراجعه به دادسرای سروستان بازداشت شدند روز گذشته ۱۵ فروردین‌ماه با اجرای دستورالعمل رئیس قوه‌ی قضاییه مبنی بر آزادی زندانیان محکوم کمتر از یک سال حبس، از زندان عادل‌ آباد شیراز آزاد شدند.

سایر اقلیت‌های دینی

حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاددارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آن‌ها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کنند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.

در این ماه:

به گزارش سایت نجات حلقه محمود علیزاده طباطبایی در روز دوشنبه ۲۳ فروردین، در مصاحبه با یک خبرگزاری دولتی گفت روز ۱۸ فروردین قرار بازداشت موکلش به اتمام رسیده اما وی هنوز آزاد نشده است. وی از تصمیم بازپرس پرونده (حسینی) برای تمدید قرار بازداشت محمدعلی طاهری برای سومین بار خبر داد. طباطبایی در این گفتگو تصریح کرد: «روز ۱۸ فروردین قرار بازداشت محمد علی طاهری تمام شد اما بازپرس پرونده عنوان کرد که تصمیم دارد حکم قرار بازداشت جدید صادر کند.» وکیل بنیان گذار طب های مکمل «فرادرمانی» و «سایمنتولوژی» افزود: « بنده به طاهری توصیه کردم که اگر حکم به وی ابلاغ شد فورا به آن اعتراض کند اما با مراجعه به دادگاه انقلاب هنوز پرونده به دادگاه ارسال نشده است و در حال حاضر منتظر ابلاغ حکم هستیم. »

محمود علیزاده طباطبایی خبرداد: حکم توقیف اموال محمد علی طاهری از طرف اجرای احکام، به موکلش ابلاغ شده است. محمود علیزاده طباطبایی و زینب طاهری دو وکیل پرونده او  پیش از این خبر داده بودند:« عطف به دادنامه شماره ۵٠٢/٩٠مورخه۸/۹/۱۳۹۰شعبه ٢۶ دادگاه انقلاب و با عنایت به مفاد راى مذکور و اتمام ایام بازداشت موکلم، آقاى محمد‌على طاهرى و به جهت جلوگیرى از توقیف و مصادره اموال ایشان، دادگاه، عملیات توقیف ومصادره اموال موکل بجهت تامین مبالغ جریمه منعکس در راى را در دستور کار قرار داده است. وی تاکید کرد:« به خانواده ى ایشان جهت تامین مبالغ مذکور اطلاع رسانى شده است.»

به گزارش سایت «نجات با حلقه»، در سی و یکمین جلسه شورای حقوق بشر سازمان ملل در ماه مارس، جدیدترین گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل از وضعیت حقوق بشر در ایران، در اختیار این شورا قرار گرفت. طی این گزارش که شامل آخرین تحولات وضعیت حقوق بشر از زمان گزارش پیشین احمد شهید بود، بازداشت غیرقانونی محمدعلی طاهری پس از اتمام دوره محکومیت ناعادلانه اش و همچنین نقض حقوق قانونی دو تن از شاگردان وی و بازداشت خودسرانه آنها به اطلاع شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد رسید. احمد شهید در بند ۶۱ از فصل «موارد نقض حق آزادی بیان و اندیشه و دسترسی به اطلاعات»،  با اشاره به لغو حکم اعدام بنیان گذار طب های مکمل فرادرمانی و سایمنتولوژی، توسط دیوان عالی نوشت: « صدور حکم اعدام به جرم “افساد فی الارض” برای موسس شیوه معنوی عرفان حلقه در حالی صورت گرفت که وی پیش از این به جرم “توهین به مقدسات” به ۵ سال حبس محکوم شده و در حال گذراندن دوره محکومیت خود بود. »

به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از سحام، نرگس فرهادی زاده جهت اجرای حکم خود در بهمن‌ماه سال گذشته به‌صورت تلفنی احضار و از مراجعه به دادسرا خودداری کرد. پس از خودداری این فعال عقیدتی از پذیرفتن احضاریه شفاهی، صبح روز چهارشنبه هجدهم فروردین ابلاغ کتبی اجرای حکم از سوی دادسرای اوین برای وی ارسال گردید. این در حالی است که پیش‌ازاین، وکیل این عضو عرفان حلقه، از اخذ مهلت تا خردادماه سال جاری، به وی خبر داده بود. نرگس فرهادی زاده در ۱۶ مهرماه ۱۳۹۳ درحالی‌که همراه با تعداد زیادی از شاگردان محمدعلی طاهری، جهت ارائه یک نامه به مجلس شورای اسلامی در حمایت از طاهری و اعتراض به نقض حقوق انسانی وی، در جلوی درب مجلس حضور یافته بود، بازداشت و به اتهام «اخلال در نظم عمومی» به یک‌سال حبس تعزیری و سه ضربه شلاق محکوم گردید.

به دنبال انتشار خبر سوء قصد به جان آقای کاظمینی بروجردی، عوامل وزارت اطلاعات در حالی که از یک سو در داخل زندان با به کار بردن انواع فشار ها و شکنجه ها، سعی در به زانو در آوردن و حتی قتل آقای کاظمینی بروجردی داشته اند، در خارج از کشور و در فضای رسانه ای نیز اقدام به انتشار اخبار و اسناد جعلی و دروغ کرده و سعی در تحریف پیام ها و هدف مبارزات او و ترور شخصیت این زندانی مخالف ولی فقیه را دارند. این اقدامات تخریبی در حالی صورت می گیرد که حبس وی به اتمام رسیده و ایشان باید آزاد شوند. در واقع پس از انتشار گسترده خبر مسمومیت آقای کاظمینی بروجردی در هفته گذشته در رسانه های خبری، عوامل رژیم در واکنش به این افشاگری، به جای رسیدگی به وضعیت سلامتی این زندانی، در اقدامی مضحک با انتشار آنچه که “درد نامه آقای بروجردی” نامیده شده در سایت های “آمد نیوز و”سحام نیوز” وابسته به اصلاح طلبان حکومتی نموده اند و با استفاده از خط جعلی و ادبیاتی که دون شان ایشان می باشد، ادعا کرده اند که این زندانی بیمار به دنبال حل مشکلات خانوادگی و فقر خود می باشد و نویسنده این خبر نتیجه گرفته که خبر مسمومیت ایشان با استناد به آنچه که منابع آگاه حکومتی خوانده شده نادرست است .

به گزارش اخبار اقلیتهای مذهبی ایران: ماموران سپاه جهت بازداشت عباس ملکوتی از شاگردان آقای محمد علی طاهری به منزل وی مراجعه کردند و با عدم حضور آقای ملکوتی و خانواده اش در منزل مواجه شدند. پس از آن ماموران با مراجعه به همسایگان از حضور خود جهت بازداشت وی خبر دادند. در حالی که امروز اولین روز نوروز و از ایام جشن و تعطیلات رسمی در ایران می باشد، ماموران سپاه پس از مراجعه ناکام به منزل آقای ملکوتی با تماسهای پی در پی با فرزند ایشان و تهدید وی موجبات پریشانی خانواده را فراهم آورده اند. در این تماسها ماموران خواهان مراجعه ایشان به ستاد اجرایی امر به معروف و نهی از منکر هستند. این در حالی است که بر اساس قوانین ایران هر گونه احضار به صورت شفاهی غیر قانونی است. گفتنی است در حدود یک ماه پیش نیز سپاه جهت بازداشت ملکوتی به منزل وی مراجعه کرد که با عدم حضور وی مواجه شد.

در این ماه، حقوق این دسته از شهروندان در موارد ذیل نقض گردید: